Η κατάληψη του Πολυτεχνείου είναι η τελευταία συλλογική εποποιία της Ελληνικής ιστορίας.

Του Νίκου Σιδέρη

Πέρα από τις πολιτικές της επιπτώσεις, δημιούργησε τρία στοιχεία διιστορικά, που σημαδεύουν τα πνεύματα:

Πρώτο, ένα σύμβολο: Μέχρι την κατάληψη, «Πολυτεχνείο» σήμαινε Πολιτικός Μηχανικός = Καλός Γαμπρός. Μετά την κατάληψη, «Πολυτεχνείο» σημαίνει Θυσία για την Ελευθερία.

Δεύτερο, έναν τρόπο πολιτικής πρακτικής: Πολιτική μαζικού κινήματος. Πολιτική πάλη με μόνο όπλο τον λόγο. Άμεση δημοκρατία. Ειδικά για την άμεση δημοκρατία: Την ώρα που τα τανκς της χούντας ετοιμάζονταν να επιτεθούν, στο Πολυτεχνείο πραγματοποιούνται Γενικές Συνελεύσεις κατά Σχολή, όπου συζητούνται διεξοδικά οι απόψεις και παίρνονται οι αποφάσεις για το αν θα συνεχιστεί ή όχι η κατάληψη, παρά την απειλή της αιματοχυσίας. Οι οποίες αποφάσεις είναι δεσμευτικές για τους εκπροσώπους κάθε Σχολής στη Συντονιστική Επιτροπή της κατάληψης. Που σημαίνει ότι η Δημοκρατία είναι εφικτή ακόμη και σε συνθήκες μάχης. (Κάθε σύγκριση με το παρόν των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου δεν είναι τυχαία, αλλά αναγκαία και μοιραία.)

Τρίτο, ένα μέτρο ήθους: Δόσιμο, ανιδιοτέλεια, θάρρος. Συνέπεια λόγων και έργων ? τουτέστιν, λόγος που δεσμεύει αυτήν-όν που τον εκφέρει. Πάθος για την Ελευθερία. Μαχητικότητα και αυτοθυσία.

Ο χρόνος κύλησε. Πρώτα, οι λέξεις εξευτελίστηκαν και διαλύθηκαν (από το «Οι βάσεις φεύγουν για πάντα» στο «Λεφτά υπάρχουν»?) Μετά, το νόημα των πραγμάτων στρεβλώθηκε και πνίγηκε στο έλος του καταναλωτικού ναρκισσισμού. Τέλος, η ίδια η σκέψη κηρύσσεται υπό διωγμόν («Είναι μονόδρομος» σημαίνει «Απαγορεύεται να σκεφτείς!»). Παράλληλα, μέσω του καθεστωτικού δικομματισμού, συγκροτείται και επιβάλλει την κυριαρχία της η χειρότερη συντεχνία που έχουμε γνωρίσει ? το διαπλεκόμενο σύμπλεγμα αδίστακτων πολιτικάντηδων, επιτήδειων μιντιαρχών και άπληστων κερδοσκόπων.

Το Πολυτεχνείο, παρ? όλες τις απόπειρες ιδιοποίησης και χειραγώγησης του συμβόλου, παραμένει ωστόσο αναφορά καταλυτική. Που αποκαλύπτει τον πολιτικό νανισμό και την ηθική αναπηρία των πολιτικάντηδων και των διεφθαρμένων κολαούζων τους. Παρεμποδίζοντας την ηγεμονία της αθλιότητας και την αποδόμηση της αρχοντιάς του λαού μας. Γι? αυτό ενοχλεί. Το Υψηλό και το Καλό μας θυμίζει οικεία κακά και χαμέρπειες. Δείχνει ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι, ότι μπορούμε να συνδυάζουμε υψηλό ήθος και αποτελεσματική πολιτική πρακτική. Το σύμβολο μας επιβάλλει μια σύγκριση που μας αποκαλύπτει. Χώρια που μόνο η Αριστερά μπορεί να το επικαλείται δίχως αναστολές: Εκμηδενίστε το!

Έτσι εξαπολύθηκε η επιχείρηση «Εκδίκηση των Νάνων». Πρώτο βήμα, η αλλοίωση του νοήματος της έννοιας «Γενιά του Πολυτεχνείου»: Η απόπειρα φυσικοποίησης και μετατροπής της, από ιστορική-πολιτική κατηγορία που δηλώνει αρετή και ήθος, συμβολιζόμενα από το Πολυτεχνείο, σε ηλικιακή-δημογραφική κατηγορία («όσοι ήταν συν-πλην είκοσι ετών το 1973»). Σβήνοντας έτσι το αντίπαλο δέος του πολιτικαντισμού. Και (δεύτερο βήμα), ενοχοποιώντας την ηλικιακή αυτή κατηγορία με την ευθύνη για τη διαφθορά και την υποβάθμιση της πολιτικής στους καιρούς μας. Είναι τόσο εξώφθαλμη η σκοπιμότητα της εν λόγω καταφοράς, που ξεπερνά τα όρια του γελοίου. Παράδειγμα: Η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη (10/3/2012) τύπτει τα στήθη της και κραυγάζει «Η γενιά μου, η γενιά του Πολυτεχνείου» έφερε τη χώρα σ? αυτό το κατάντημα? Κατά τη λογική αυτή, λοιπόν, μάλλον έφτασε η στιγμή να βγουν μπροστά οι νεαροί εσατζήδες που βασάνιζαν τόσο τεχνικά και φιλότιμα τους (συνομήλικούς τους) φυλακισμένους φοιτητές, να υπενθυμίσουν ότι (δημογραφικά) είναι η γενιά του Πολυτεχνείου και να διεκδικήσουν αναγνώριση ενσήμων και συντάξιμου χρόνου επειδή πέρασαν τόσους μήνες ο καθένας? στα κρατητήρια της ΕΣΑ, ασκώντας βαρύ και ανθυγιεινό επάγγελμα! Άντε, εβίβα κι έξω φτώχεια και καλή καρδιά !

Δεν είναι όμως μόνο για γέλια η Εκδίκηση των Νάνων. Έχει και μια βαθύτερη διάσταση: Δείχνοντας με το δάχτυλο, λασπώνοντας, ενοχοποιώντας τη «γενιά του Πολυτεχνείου», οι πολιτικοί συνεχιστές της παράταξης της Μακρονήσου απαιτούν και σήμερα ό,τι ακριβώς και τότε: Δήλωση μετανοίας από όσους αγωνίστηκαν για την ελευθερία και την τιμή της χώρας και των πολιτών της. Ήθος ανθρώπω δαίμων. Και ο νοών, νοείτω.

* Ο Νίκος Σιδέρης είναι ψυχίατρος και συγγραφέας (υπήρξε εκπρόσωπος της Ιατρικής στη Συντονιστική Επιτροπή κατάληψης του Πολυτεχνείου το ?73).