Η παιδεία και η πνευματική καλλιέργεια θεμελιώνονται πάνω στη σκέψη, την κρίση και τη λογική. Χτίζονται με κόπο, με τη συνεχή άσκηση, με σεβασμό και σεμνότητα. Ο στοχασμός είναι το πλέον επίπονο άθλημα.
Εκπαίδευση είναι η διαδικασία που οδηγεί στην παιδεία. Ο Αριστοτέλης υποστήριζε πως για τη διδασκαλία χρειάζονται τρία πράγματα : η φύση, η μάθηση και η άσκηση. Η σωστή εκπαίδευση ακονίζει το μυαλό χωρίς να στομώνει το συναίσθημα. Γιατί χωρίς συναίσθημα, η μόρφωση μοιάζει με ήλιο που λάμπει, αλλά δε ζεσταίνει (Ιάσων Ευαγγέλου «Γλώσσα και Παιδεία, εκδ. Σαββάλας).
Σκοπός της παιδείας, ίσως μοναδικός, είναι η κοινή ωφέλεια. Η ελάττωση του ανθρώπινου πόνου. Στόχος η συνάντηση με τη συνείδηση, η κατάκτηση της ελευθερίας.
Ο μορφωμένος άνθρωπος είναι ελεύθερος. Αντιστέκεται συνειδητά σε κάθε απόπειρα κατάλυσης της ελευθερίας. Όμως γνωρίζει πως η ελευθερία δεν είναι έννοια αταξική. Ξέρει πως η «ελευθερία» του πλούτου εξαρτάται από την ανελευθερία της φτώχειας και την προϋποθέτει. Και αντίστροφα η ελευθερία της φτώχειας προϋποθέτει την απελευθέρωσή της από τα δεσμά που της χαλκεύει ο πλούτος.
«Παιδεία είναι η διαπαιδαγώγηση προς την αρετή» (Πλάτων Νόμοι 644Α). Διαπαιδαγώγηση προς την ελευθερία, προς τους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες, προς τους αγώνες για την ανατροπή της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, της πιο βίαιης, της πιο ακραίας μορφής ανελευθερίας.
Αυτό είναι η αρετή ! Τίποτα λιγότερο ! Αυτό πρέπει να διδάσκεται στις παλαίστρες της παιδείας. Φορέας ο δάσκαλος. Ο πάσσαλος δίπλα στο τρυφερό δεντράκι, που δεν πρέπει να δένεται σφιχτά με αυτό για να ανασαίνει.
Ο δάσκαλος, όχι ο εκάστοτε υπουργός «παιδείας». Ούτε τα προγράμματα του υπουργείου του, που το μόνο που κάνουν είναι να διευκολύνουν την αλλότρια ακολασία των πολυεθνικών και των μεγάλων ομίλων.
Στον δάσκαλο οφείλουμε ό,τι μάθαμε. Αυτός μας δίδαξε κάποτε κι απ? το υστέρημά του. Τα υπόλοιπα μας τα είπε η ζωή, η εμπειρία, η οικογένεια, οι φίλοι, οι έρωτες, που μέσα τους χωνευθήκαμε.
Σκεφτείτε την παιδεία φυλακισμένη στους τέσσερις τοίχους ενός κακόφημου υπουργείου.
Αυτά μας ήρθαν στον νου, όταν διαβάσαμε στην «ΑΥΓΗ» τη συνέντευξη του κ. Τρύφωνα Αλεξιάδη. Ο πολυπράγμων αναπληρωτής υπουργός οικονομικών απείλησε ευθέως τη νεολαία με την εφαρμογή ενός νέου εκπαιδευτικού προγράμματος. Συγκεκριμένα, μαζί με τον υπουργό «παιδείας» κ. Νίκο Φίλη, συναποφάσισαν την εισαγωγή στα σχολεία του μαθήματος της «Φορολογικής Συνείδησης» από τον Σεπτέμβριο του 2016. Διακήρυξαν, μάλιστα, με στόμφο ότι το μάθημα αυτό αποτελεί «επένδυση, ώστε να πειστεί η κοινωνία ότι για τα χάλια μας ευθύνονται αυτοί που κλέβουν φόρους».
Κατά τους δύο αυτούς «ιεράρχες» της «παιδείας» για τα χάλια μας δεν ευθύνεται η εξάρτηση της χώρας στο ξένο και ντόπιο κεφάλαιο, ούτε τα μνημόνια και οι κατάπτυστες δανειακές συμβάσεις, ούτε η στοχευμένη καταστροφή των δομών του κράτους ούτε, ακόμα, η κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Φταίει και πάλι ο λαός. Το «μαζί τα φάγαμε» αντικαθίσταται πλέον από το «εσείς τα φάγατε». Οι πολίτες ευθύνονται που ως μαθητές έζησαν χωρίς να έχουν διδαχθεί ένα τέτοιο σπουδαίο «μάθημα». Γι? αυτό κατάντησαν φοροφυγάδες και κλέφτες του δημοσίου χρήματος.
Ο κ. Τσίπρας μπορεί πλέον να επαίρεται πως διαθέτει τα ικανά εκείνα στελέχη για να επανδρώσουν το μόνο σοβαρό υπουργείο, το Υπουργείο Ανοησίας.
Η στόχευση αυτής της άθλιας έμπνευσης είναι να γαλουχηθεί και να εκπαιδευτεί η νεολαία στην υποταγή. Να μάθει από τα τρυφερά της χρόνια ότι οφείλει πίστη στο κράτος και στις αποφάσεις των οργάνων του. Να της γίνει βίωμα ότι υποχρεούται να υπακούει πιστά και για πάντα τους δυνατούς. Ότι έχει ιερό καθήκον να ζει φοβισμένη, να σκύβει στους δυνάστες της και να εργάζεται ως ανδράποδο, γεμίζοντας με το αίμα και τον ιδρώτα της τις τσέπες και τις κοιλιές των αφεντάδων.
Πρόκειται, στην πραγματικότητα, περί της εισαγωγής στα ελληνικά σχολεία του μαθήματος της «καταστροφής της συνείδησης».
Ο κ. πρωθυπουργός και οι δύο υπουργοί του, ανεπίγνωτα, ίσως, απειλούν τους νέους.
Χωρίς, ίσως, να κατανοούν ότι προγραμματίζουν κι ετοιμάζονται να διδάξουν τα παιδιά μας από την αυγή της ζωής τους «μαθήματα φασισμού».
Νίκος Καραβέλος