Στην προσπάθεια περιορισμού των δαπανών για υποστηρικτικές υπηρεσίες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, επιλέχθηκε η μέθοδος της ανάθεσης συγκεκριμένων εργασιών σε «εργολάβους». Οι τελευταίοι, συμμετέχοντας στους διαγωνισμούς που κάθε νοσοκομείο είχε την υποχρέωση να προκηρύξει, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με κόστος που ελέγχεται στο παρόν ως προς την αναγκαιότητα και τον τεκμηριωμένο του υπολογισμό.
Με βάση πάντοτε τα επίσημα στοιχεία (ESYnet) και σε αναλογία με τον όγκο των «εκροών» (Ημέρες Νοσηλείας) και το μέγεθος των μονάδων (κλίνες), δημιουργούνται ορισμένα ερωτήματα που χρήζουν, ασφαλώς, απαντήσεων σε άμεσο χρόνο.
Οι βασικές εργασίες που απορροφούν και το μεγαλύτερο κόστος των υπηρεσιών στο σύνολο του Ε.Σ.Υ, για το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου τ.ε, αφορούν στην Ασφάλεια, την Καθαριότητα και την Σίτιση. Οι τιμολογημένες δαπάνες για το ίδιο διάστημα ανέρχονται συνολικά σε 24 περίπου εκ. Ευρώ. Από αυτά, το μεγαλύτερο τμήμα αναλώνεται σε δαπάνες καθαρισμού (77%) και το υπόλοιπο σε Φύλαξη και Σίτιση. Σε σχέση με το αντίστοιχο 3μηνο του 2012, το συνολικό ποσό εμφανίζεται μειωμένο κατά -22,5% περίπου ( υπολογισμός με βάση το 25% των συνολικών δαπανών του 2012).
Η αναγωγή των σχετικών ποσών ανά κλίνη (Καθαρισμός-Ασφάλεια) και ανά Ημέρα Νοσηλείας (Σίτιση) παρουσιάζει μεγάλες αποκλίσεις, μη δικαιολογούμενες πάντοτε από το μέγεθος των κτιριακών εγκαταστάσεων και το συνολικό εμβαδόν των χώρων.
Αδρανή ουσιαστικά νοσοκομεία, εμφανίζονται να δαπανούν ποσά για καθαρισμό ολίγων ενεργών κλινών, με τεράστιες αποκλίσεις (Οφθαλμιατρείο Αθηνών-Γ.Ν-Κ.Υ. Κρεσταίνων). Άλλα πάλι, με ενεργό δράση αλλά μικρά σε μέγεθος, παρουσιάζουν «εξαιρετική» προσπάθεια άριστου επιπέδου καθαριότητας (Καλάβρυτα,Κύμη,Κάρυστος, «Σπηλιοπούλειο» κ.ά). Μονάδες του αυτού κλινικού δυναμικού (Κως-Θήβα), αποκλίνουν ως προς το κόστος καθαρισμού ακόμη και 400%!
Η πρόσφατα οριστικοποιημένη «κεντρική» διαγωνιστική πρωτοβουλία σε επίπεδο Υγειονομικών Περιφερειών, εκκρεμούσα ήδη από Υπουργίας Α.Λοβέρδου, που προωθήθηκε με την θετική γνώμη και των μετέπειτα πολιτικών ηγεσιών του Υπ.Υγείας, είναι βέβαιο πως θα αποκαλύψει τις «λεπτομέρειες» και το επίπεδο της ικανότητας των εκάστοτε διοικήσεων των Νοσοκομείων (όχι μόνων των Διοικητών).
Στο θέμα της «Ασφάλειας», πέραν του γεγονότος πως το προσωπικό της υπηρεσίες απασχολείται σε ρόλους «θυρωρών» και παρόχων πληροφοριών προς τους επισκέπτες, εκτός απροόπτων, υπάρχουν επίσης πολλά ερωτηματικά.
Π.χ. Τι ακριβώς «φυλάνε» στο Οφθαλμιατρείο Αθηνών που κοστίζει περίπου 25.000 Ευρώ μηνιαίως; (Το συγκεκριμένο κτίριο είναι «νεκρό» λόγω ανακατασκευής και τα Ε.Ι. λειτουργούν σε άλλα σημεία).
Τέλος, ως προς τις δαπάνες Σίτισης (κυρίως διανομή γευμάτων), οι αποκλίσεις κυμαίνονται μεταξύ 0,02-11,48 Ευρώ/Η.Ν. Είναι πιθανόν σε αρκετές περιπτώσεις, η υπηρεσία να συμπεριλαμβάνει κόστος υλικών και παρασκευής ή να αφορά σε προηγούμενη περίοδο. Συνεπώς, για την ορθή αξιολόγηση χρειάζονται διευκρινίσεις. Το ίδιο ισχύει και για τις προηγούμενες κατηγορίες.
Συμπληρώνω δε, με την ευκαιρία, πως στην πλειοψηφία των «εργολάβων», οι έλεγχοι καταδεικνύουν πλημμελή τήρηση της εργατικής νομοθεσίας, κυρίως σε επίπεδο αμοιβής του προσωπικού έναντι των κοστολογημένων, αριθμού πραγματικών ημερομισθίων, κ.τ.λ. Συγκεκριμένα, στους όρους του ενιαίου διαγωνισμού των Υ.Πε, προβλέπεται ως όρος η προηγούμενη «λεπτομέρεια».
Δημήτρης Ν.Πατσάκης (www.ygeia.gr)
