Αθήνα 10.11.2023
Η επικείμενη άνοδος του πληθωρισμού προκαλεί ανησυχία γενικώς αλλά υπάρχουν και παράγοντες που φαίνεται να ποντάρουν σε αυτήν, όσο κι αν ακούγεται περίεργο.
Σε λίγες ώρες, αναμένεται να ανακοινώσει η ΕΛΣΤΑΤ τα αναλυτικά στοιχεία του πληθωρισμού για το μήνα Οκτώβριο του 2023, όπου το μεγαλύτερο ενδιαφέρον αναμένεται να συγκεντρώσουν οι τιμές των τροφίμων, οι οποίες ουσιαστικά επηρεάζουν και προβληματίζουν το μέσο Έλληνα.
Το κύμα της ακρίβειας όχι μόνο δεν έχει κοπάσει, αλλά αναμένεται να συνεχιστεί και μάλιστα εντονότερο, κυρίως σε ό,τι αφορά ακριβώς τα τρόφιμα.
Τα «μαύρα μαντάτα» για τον πληθωρισμό έφερε ο ίδιος ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος ,Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος προέβλεψε μια νέα άνοδο του δείκτη τιμών καταναλωτή πριν υπάρξει μόνιμη και σταθερή αποκλιμάκωση.
Πολλοί άλλοι μιλούν για «πληθωρισμό απληστίας» κατηγορώντας πολλές πολυεθνικές αλλά και εγχώριες εταιρείες για μη αιτιολογημένη άνοδο των τιμών, που βελτιώνει βίαια τα αποτελέσματα τους ενόψει μάλιστα του κλεισίματος της χρονιάς.
Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι οι ανατιμήσεις κατά την περυσινή χρονιά προκάλεσαν μείωση των πραγματικών εισοδημάτων των νοικοκυριών, που καταγράφηκε στο 2% για τα ελληνικά νοικοκυριά το 2022, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Το επόμενο «θύμα» ήταν βεβαίως η καταναλωτική ζήτηση, με τον όγκο πωλήσεων του λιανεμπορίου να καταγράφει αισθητή πτώση ακόμη και τον φετινό Αύγουστο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο αυξήθηκε τον Αύγουστο του 2023 σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2022 κατά 2,4%.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε κατά 3,6%, κάτι που στην ουσία αποδεικνύει ότι η αύξηση του τζίρου είναι πληθωριστική. Τούτο φαίνεται ιδιαιτέρως στην περίπτωση των καταστημάτων ειδών διατροφής, όπου ο μεν κύκλος εργασιών κατέγραψε αύξηση 8,4%, ο δε δείκτης όγκου μείωση 0,7%.
Οι πολίτες ωστόσο δε θα πρέπει να περιμένουν μια γενναία και αποδοτική μείωση του εισοδήματός τους, καθώς, το οικονομικό επιτελείο έχει τονίσει με κάθε τρόπο ότι δεν πρόκειται να διασαλευτεί ο στόχος για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2023 στο 1,1% και το 2024 στο 2,1%.
Η χώρα βρίσκεται σε φάση περιστολής των δαπανών μια και η ανάπτυξη από μόνη της δεν μπορεί να εξασφαλίσει τα απαιτούμενα κρατικά έσοδα για να λειτουργήσουν και οι δύο πυλώνες.
Από την άλλη πλευρά, μια νέα μεγάλη αναταραχή στις τιμές ενέργειας διεθνώς ενδέχεται να προκαλέσει νέα αρνητικά δεδομένα για τον πληθωρισμό.
Ποιος μπορεί να ελπίζει σε έναν υψηλότερο πληθωρισμό;
Πρώτα από όλους το ίδιο το ελληνικό δημόσιο. Ο υψηλός πληθωρισμός έχει λειτουργήσει και θετικά αφού έχει δώσει μεγάλη ώθηση στα φορολογικά έσοδα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η υπέρβαση των εσόδων από ΦΠΑ σε σχέση με τον στόχο αγγίζει τα 779 εκατ. Ευρώ στο εννεάμηνο.
Οι πολίτες όμως δοκιμάζονται. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα φορολογικά έσοδα δεν ήταν ικανοποιητικά τον Σεπτέμβριο.
Επιπλέον, η ακρίβεια φαίνεται ότι οδηγεί σε άνοδο το ονομαστικό ΑΕΠ, που σχετίζεται με τη μείωση του δημοσίου χρέους.
Το ελληνικό δημόσιο θα επιδιώξει λοιπόν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συνέπεια στην αποπληρωμή φόρων αλλά και τόνωση της κατανάλωσης, ώστε οι έμμεσοι φόροι να συνεχίσουν να αποδίδουν πλέον του ύψους που έχει προϋπολογισθεί από πέρσι.
Το αν θα επιτύχει και τους δύο αυτούς στόχους ταυτόχρονα μένει να το δούμε.
