Η προέλευση του κόσμου (L'Origine du monde) είναι ελαιογραφία ζωγραφισμένη από τον Γάλλο καλλιτέχνη Γκυστάβ Κουρμπέ (Gustave Courbet) το 1866. Πρόκειται για ελαιογραφία σε μουσαμά νατουραλιστικής τέχνης.
Εικονίζει το σώμα μιας ελαφρώς ευτραφούς γυναίκας που είναι ξαπλωμένη επάνω σε μετάξινο ύφασμα στην άκρη ενός κρεβατιού ή καναπέ σε ύπτια στάση με ανασηκωμένο το πέπλο. Η έμφαση δίνεται στην κοντινή προβολή της δασύτριχης ήβης με το ελαφρώς ανοιχτό αιδοίο, των μηρών και του οπισθίου, καθώς και της κοιλιάς.
Το αριστερό πόδι είναι προτεταμένο στο πλάι. Η οπτική γωνία που έχει επιλεγεί δεν κάνει ορατό το πρόσωπο της γυναίκας, αφού η εικόνα τελειώνει στο δεξί μαστό με προεξέχουσα τη θηλή επιτείνοντας τον ερωτισμό του έργου. Το σκοτεινό υπόβαθρο σε φαιούς τόνους κάνει οπτική αντίθεση με τη λευκή στιλπνή επιδερμίδα και τα άσπρα μαλακά υφάσματα.
«Η Προέλευση του κόσμου» αναφέρεται στη διπλή φύση του γυναικείου σώματος: από τη μία πλευρά, το αντικείμενο της σεξουαλικής επιθυμίας και το σημείο εισόδου για ζευγάρωμα, από την άλλη πλευρά, στην έξοδο κατά τη γέννηση, το σημείο από το οποίο ένα παιδί βλέπει για πρώτη φορά ένα κόσμο στον οποίο ανήκει.
Σε μια μεταφορική έννοια, η εικόνα συμβολίζει την προέλευση της ύπαρξης, την εικόνα και την αντίληψη του ανθρώπινου κόσμου.
Τελευταίος ιδιοκτήτης του πίνακα ήταν ο ψυχαναλυτής Ζακ Λακάν που τον αγόρασε (1955) σε δημοπρασία για 1,5 εκατομμύριο γαλλικά φράγκα.
Μετά το θάνατό του, το 1981, το γαλλικό υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών διευθέτησε τον φόρο κληρονομιάς με ειδικό νομοσχέδιο, μέσω της αγοράς του συγκεκριμένου πίνακα, μια πράξη που ολοκληρώθηκε το 1995.
Έκτοτε ο πίνακας αυτός ανήκει και εκτίθεται στο Μουσείο Ορσέ (Musée d'Orsay).
Άλλες σύγχρονες ιστορίες που συνοδεύουν το προκλητικό έργο είναι η απόσυρση βιβλίων, συγγραφέων που “τόλμησαν” να το χρησιμοποιήσουν σαν εξώφυλλο, αλλά και το κλείσιμο λογαριασμού χρήστη από το facebook, γιατί η ανάρτηση του τάραξε τα νερά της σύγχρονης ηθικής του διαδικτύου και οδήγησε χρήστη και εταιρεία στα δικαστήρια για να διερευνήσουν επίσημα τα όρια της τέχνης.
- Τον Φεβρουάριο του 1994, το μυθιστόρημα Perpétuelles (λατρείες) του Ζακ Ανρίκ (Jacques Henric), που είχε ως εξώφυλλο τον πίνακα «L'Origine du monde» είχε ως αποτέλεσμα συχνές επισκέψεις της αστυνομίας σε γαλλικά βιβλιοπωλεία για να αποσύρουν το μυθιστόρημα από τις βιτρίνες τους.
- Στις 23 Φεβρουαρίου 2009 παρόμοια κατάσταση σημειώθηκε και στην Πορτογαλία, όταν η αστυνομία κατάσχεσε τα βιβλία της Catherine Brellap, που χρησιμοποίησε το θέμα του πίνακα ως εξώφυλλο του βιβλίου της.
Στις 29 Μαΐου του 2014, η περφόρμερ με καταγωγή από το Λουξεμβούργο, Deborah de Robertis, επισκέφθηκε το Musee D’Orsay, όπου εκτίθεται το L’Origine du monde και κάθισε μπροστά του. δείχνοντας στο έκπληκτο κοινό που την παρακολουθούσε, το δικό της αιδοίο. Οι φύλακες του Μουσείου την απομάκρυναν και η γαλλική αστυνομία τη συνέλαβε, αλλά τελικά ο εισαγγελέας δεν της απήγγειλε καμία κατηγορία. Η ίδια είπε πως πρόκειται για καλλιτεχνική παρέμβαση μέσα από την οποία δημιουργεί την αντανάκλαση του έργου του Courbet, πυροδοτώντας με τον δικό της τρόπο, τα όρια της τέχνης. (πηγή)
Η σύλληψή της, δεν λειτούργησε ανασταλτικά στις αποκαλυπτικές δράσεις της, που συνεχίστηκαν με αξιοσημείωτες τις παρακάτω:
Τον Ιανουάριο του 2016, ξαναεπισκέπτεται το Musée d’Orsay και στέκεται γυμνή και σε ανάλογη με το έργο πόζα, μπροστά στο διάσημο έργο του Edouard Manet, Olympia.Deborah De Robertis, part of “Mémoire de l’Origine” [“Memory of the Origin”] series © Deborah De RobertisΤο Σεπτέμβριο του 2017, βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου και μπροστά στο πορτραίτο της Μόνα Λίζα δείχνει το αιδοίο της φωνάζοντας: “Μόνα Λίζα, το αιδοίο μου, τα δικαιώματά μου.”.
Και πρόσφατα, το Σεπτέμβριο του 2018, στέκεται γυμνή, μόνο με ένα γαλάζιο βέλο στο κεφάλι, στο καθολικό προσκύνημα της Παναγίας της Λούρδης.
Η ίδια, σε συνέντευξή της στους Forbes, δηλώνει: “To Open My Legs Is To Open My Mouth”.
