16 Ιουλίου 1825: Οι γυναίκες της Ανδραβίδας γράφουν Ιστορία.

"Παράδειγμα γυναικείας όχι μόνο παλληκαριάς, αλλά και ψυχράς αποφάσεως , άξιο να ντροπιάση άλλα παραδείγματα αντρίκειας ανανδρείας".

Νικόλαος Κασομούλης, "Στρατιωτικά Ενθυμήματα".

Κατά το έτος 1825 η πεδινή Ηλεία υπέφερε από τις επιδρομές των Πατρινών Τούρκων που εξορμούσαν, κάθε τόσο, για να συλλέξουν γεννήματα και ζώα, για την διατροφή του υπεράριθμού μουσουλμανικού πληθυσμού που είχε συγκεντρωθεί για ασφάλεια στο κάστρο της Πάτρας και πέριξ αυτού.

Η πιο πρόσφορη περιοχή για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε τρόφιμα (ζαϊρέδες) ήταν ο κάμπος της Ανδραβίδας και της Γαστούνης.

Μια από τις επιδρομές τους έγινε την νύχτα της 15ης προς 16η του Αλωνάρη του 1825.

Περίπου 2.000 έφιπποι και πεζοί Τούρκοι, μεταξύ των οποίων και πολλοί Λαλαίοι Τουρκαλβανοί, βγήκαν από το φρούριο των Πατρών και πήραν ένα ορεινό μονοπάτι, αποφεύγοντας το ελληνικό στρατόπεδο της Μανωλάδας.

Τα ξημερώματα έφτασαν στην Ανδραβίδα και άρχισαν την λεηλασία.

Οι Ανδραβιδαίοι γνωρίζοντας ότι στην κατεύθυνση της Πάτρας υπήρχε είναι στρατός ελληνικός στην Μανωλάδα, είχαν απλωθεί στα μετόχια τους στον κάμπο και αλώνιζαν. Κοντά τους είχαν και όλα τα ζώα τους, άλογα, βόδια και πρόβατα.

Όταν οι Τούρκοι ντελήδες μπήκαν στο χωριό, οι γυναίκες που τους αντελήφθησαν δεν τάχασαν.

Πήραν τα όπλα των ανδρών τους και όλες μαζί ταμπουρώθηκαν σε ένα γερό σπίτι ανοίγοντας πόλεμο με τους επιδρομείς.

Η αντίσταση των γενναίων αυτών γυναικών, που αποφάσισαν να πεθάνουν πολέμώντας, παρά να ζήσουν σκλάβες των εχθρών τους, κράτησε περίπου μια ώρα.

Ακούγοντας οι άνδρες το ντουφεκίδι, έτρεξαν στο χωριό και πολέμησαν ώρες με τους Τούρκους, οι οποίοι τελικά αναχώρησαν για την Πάτρα, ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο όπως είχαν έρθει, αλλά συναποκομίζοντας μεγάλο αριθμό βοδιών και προβάτων.

Περικλής Δ.Καπετανόπουλος

Πηγές: Γ.Α.Κ Εκτελεστικό Φ.116