Του Παναγιώτη Καρκατσούλη
«Οι έκτακτοι στο ελληνικό δημόσιο» θα μπορούσε να είναι ο τίτλος ενός σίκουελ με θέμα τον πολιτικό τυχοδιωκτισμό των ελλήνων ρουσφετοκρατών.
Οι έκτακτοι δημόσιοι υπάλληλοι αποτελούσαν, ανέκαθεν, τον Δούρειο Ίππο μέσω του οποίου γινόταν η υπονόμευση των διοικητικών μεταρρυθμίσεων και των προϋπολογισμών καθώς και η εδραίωση ενός ήθους αναξιοκρατίας στο σύνολο της κοινωνίας.
Η σταθερή εμφάνιση του Δούρειου Ίππου καθ’ όλη την διάρκεια της μεταπολίτευσης δείχνει ότι η προσπάθεια ακύρωσης του διοικητικού εκσυγχρονισμού της χώρας ήταν συνεχής και άοκνη.
Η πρόσληψη των εκτάκτων συμβαδίζει με μια υποκριτική επίσημη πολιτική ελέγχου ή περιστολής των προσλήψεων.
Πως συμβαίνει, όμως, αυτό το παράδοξο να υπάρχει αναστολή προσλήψεων και, παρ’ όλα αυτά, να προσλαμβάνονται αφειδώς άνθρωποι;
Επισήμως, η ελληνική δημόσια διοίκηση βρίσκεται σε καθεστώς αναστολής προσλήψεων από την δεκαετία ’70! Μόνον κατ’ εξαίρεση και μετά από αιτιολογία μπορεί να δοθεί από το υπουργικό συμβούλιο έγκριση προσλήψεων τακτικού προσωπικού.
Η απαγόρευση από μόνη της, βεβαίως, δεν αρκεί, αφού κατά τα ελληνικά πολιτικο-διοικητικά ήθη, κάθε κανόνας έχει αξία μόνον για την εξαίρεσή του.
Εδώ, η κατασκευή που τορπίλιζε την απαγόρευση των προσλήψεων ήταν η μετατροπή των συμβάσεων των εκτάκτων σε μόνιμες.
Με την μαζική μετατροπή των συμβάσεων των εκτάκτων σε αορίστου χρόνου (και την συνακόλουθη μονιμοποίησή τους) φθάσαμε, στην περίοδο της εισόδου της χώρας στο μνημόνιο, ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων να προσεγγίζει το ένα εκατομμύριο.
Η μετατροπή αυτή, κατά τα τελευταία εκατό χρόνια, έχει παρατηρηθεί ότι συμβαίνει με την ολοκλήρωση του εκλογικού κύκλου.
Οι απερχόμενες κυβερνήσεις χρησιμοποιούσαν, παγίως, την μονιμοποίηση των εκτάκτων ως μέσον εκλογικού εκβιασμού τους. Και πετύχαιναν!
Αυτό ήξερε και ο κ. Τσίπρας ο οποίος εις πείσμα των απαγορεύσεων που είχε επιβάλλει η τρόικα των δανειστών αγωνίστηκε σκληρά για να φθάσει στο ποθητό αποτέλεσμα.
Βεβαίως, έχασε τις εκλογές αλλά δεν θα πρέπει κανείς να υποτιμά το υψηλό ποσοστό του στο οποίο συμπεριλαμβάνονται, μετά βεβαιότητας, άνθρωποι οι οποίοι αγωνιούσαν για την έκβαση των συμβάσεών τους και τη θέση εργασίας που αυτή η προσωρινότητα τους διασφάλιζε.
Προσλήψεις εκτάκτων γίνονταν λοιπόν, καθ' όλο το διάστημα διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Παντού. Σε δημόσια νομικά πρόσωπα, όχι μόνον αυτά που διέπονται από τους κανόνες του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού δικαίου.
Με διάφορα τρικ - και, σημειωτέον, με την υποστήριξη των δανειστών οι οποίοι έκαναν τα «στραβά μάτια» στις παραβιάσεις των εκάστοτε συμφωνούμενων πλαφόν - οι εθνολαϊκιστές κορόιδευαν ανερυθρίαστα τα κόμματα της αντιπολίτευσης όταν τους εγκαλούσαμε ότι κάνουν προσλήψεις εκτάκτων.
Η μόνιμη επωδός τους ήταν «μα, αυτοί δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι», αφού, σύμφωνα με την επιστημονικοφανή ερμηνεία τους δημόσιοι υπάλληλοι δεν είναι όσοι πληρώνονται από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά όσοι έχουν το νομικό καθεστώς του μονίμου.
Εν πάση περιπτώσει, πέραν των απελθόντων ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, η νέα κυβέρνηση δηλώνει ότι θα σταματήσει το απαράδεκτο (και επίσχυντο) αυτό σπορ.
Ο υπουργός Εσωτερικών, όμως, πέραν της «αποκάλυψης» των 9000 εκτάκτων πλέον των συμφωνηθέντων, δεν υπήρξε πολύ διαφωτιστικός.
Διαβεβαίωσε ότι οι συμβάσεις των υπεράριθμων αυτών εκτάκτων δεν θα θιγούν. Η σιβυλλική αυτή δήλωση δεν απαντά ευθέως στο τι θα συμβεί όταν οι συμβάσεις τους λήξουν.
Ανέφερε επίσης κάτι θολό για κεντρικό προγραμματισμό προσλήψεων και των εκτάκτων, κάτι το οποίο είναι λογικώς εσφαλμένο.
Εάν κάποιος μπορεί να προγραμματίσει ένα έκτακτο γεγονός, τότε, ναι μπορεί να προγραμματίσει και την πρόσληψη των υπαλλήλων που χρειάζονται για να το αντιμετωπίσει. Μπορεί, όμως;
Δεν είπε, πάντως, τίποτα ούτε για σχέδια δράσης στα οποία θα πρέπει να εμφαίνεται ποιο ακριβώς είναι το έργο κάθε υπηρεσίας και με πόσους ανθρώπους μπορεί να το διεκπεραιώσει.
Η δεν ξέρει ότι αυτό θα συνιστούσε μια ριζική θεραπεία του προβλήματος ή δεν το πιστεύει. Στο σημείο, όμως, που είμαστε δεν χωράνε μισόλογα.
Η κυβέρνηση θα κριθεί όχι από την ικανότητά της να διαχειριστεί χρονίζοντα προβλήματα, όπως αυτό των εκτάκτων, αλλά από την ικανότητά της να τα λύσει.
