του Στάθη (www.topontiki.gr)

Κρύο, χειμώνας βαρύς. Από τους ανθρώπους απόμεναν οι βαλίτσες τους. Μοναχές. Τις μάζευαν τα σκυλιά οι ναζιστές κι έκαναν διαλογή. Γυαλιά, τσατσάρες, πορτοφολάκια, ρούχα, κάπου-κάπου παπούτσια, λίγα βιβλία, αναμνηστικές φωτογραφίες.

Γυαλιά ορφανά. Ο άνθρωπός τους έμπαινε για λουτρό στον θάλαμο αερίων.

Τσατσάρες άνεργες. Κουρεμένα κεφάλια, ανδρών και γυναικών. Με τα μάτια πια μαύρα, ό,τι χρώμα κι αν είχαν. Άχρωμα τα στρατόπεδα και γκρι, τι τα χρειάζονταν πια τα χρώματα τα μάτια;…

Πορτοφολάκια, σαν στόματα ανοιχτά, άλαλα πια. Ούτε ένα πέφνιχ μέσα για το ψωμί ούτε μια δραχμή για την εφημερίδα. Ούτε δυο δάχτυλα ζεστά να τα ψαχουλεύουν – πορτοφολάκια κρύα, ανοιχτά, χάσκουν καθώς δίπλα τους κοκαλώνουν τα ρούχα και οι αναμνηστικές φωτογραφίες ξεθωριάζουν, όπως ξεθώριασε ο καπνός των κρεματορίων απ’ τη μνήμη μας.

Ποια άγνοια τρώει το μυαλό του πιτσιρικά που χαράζει αγκυλωτούς σταυρούς στη ζωή του; Ποια φρίκη κατοικεί στην ψυχή εκείνων που βεβηλώνουν τα μνημεία του Ολοκαυτώματος των Εβραίων; Τι δεν έχουν καταλάβει από τον φόνο, τη διαπραγή, τον εξανδραποδισμό και τη σκύλευση των ανθρώπων μόνον και μόνον για την καταγωγή τους ή την πίστη τους;

Κάτι τρέχει εδώ! Το δηλητήριο είναι καυτό. Οι νεοναζί ξέρουν τι είναι το είναι τους. Και οι νεοναζί που κάνουν ότι δεν ξέρουν τι είναι, ξέρουν κι αυτοί! Κάτι τρέχει εδώ!

Ο ιερόσυλος και ο μαχαιροβγάλτης ξέρουν ότι είναι ύαινες και βαμπίρ της νύχτας – τι τους τραβάει σε αυτό;

Τι κάνει ένα παλληκάρι 16 ετών ή 20 να γίνει τέρας και βοθρίτης; Οι πολιτικές και κοινωνιολογικές αναλύσεις του φασιστικού φαινομένου, καθώς και η Ιστορία η ίδια έχουν δώσει τις απαντήσεις τους. Το ίδιο και η ψυχανάλυση.

Ο φασισμός που αφορά στο πρόσωπο, όσον και ο φασισμός που αφορά στις μάζες έχουν αναλυθεί, έχουν εξηγηθεί. Οι τέχνες έχουν πάρει κι αυτές θέση. Σε μαζική κλίμακα επί πολλά έτη.

Όμως ο φασισμός (πολύμορφος, και των σαλονιών και των πεζοδρομίων) νεκρανασταίνεται και θεριεύει. Όσον κι αν η μνήμη μας έχει αμβλυνθεί, όσον κι αν η ιστορία αναθεωρείται, αυτή η επανεμφάνιση του φασισμού δεν εξηγείται, αν μείνει κανείς μόνο σ’ αυτά. Ούτε ο αταβισμός της ανθρώπινης υπόστασης μπορεί να εξηγήσει με τη σειρά του αυτήν τη ροπή στο ζωώδες σε τέτοια κλίμακα.

Αυτός που βεβηλώνει ένα Εβραϊκό μνημείο, λόγου χάριν, θα σκότωνε έναν Εβραίο; Οι περισσότεροι του είδους του, όχι. Ορισμένοι όμως, ναι. Πώς γίνεται αυτό; Το «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος», δεν αρκεί για να το εξηγήσει, παρά μόνον σε περιορισμένη κλίμακα. Σε μαζική;

Ούτε η μπουρδολογία για τον κομμουνισμό και τον Στάλιν – όλη αυτή η αντι-Ιστορία – που μετέρχονται οι νεοναζιστές είναι δυνατόν να εξηγήσει το φαινόμενο. Εξηγεί ίσως τη στρατολόγηση, όχι όμως την εγκληματική της κατάληξη. Ίσως σε αυτήν, στον φόνο, την αρπαγή, τη σκύλευση, την ιεροσυλία να γλιστρά σιγά-σιγά ο στρατολογημένος. Όπως έγινε την πρώτη φορά με τον φασισμό και τον ναζισμό.

Τώρα όμως οι στρατολογούμενοι γνωρίζουν. Ίσως όχι όλοι, κάποιοι ελάχιστοι, η πλειονότης όμως γνωρίζει τι ήταν και τι διέπραξαν οι ναζιστές. Γίνονται λοιπόν ναζί γνωρίζοντας. Αυτό είναι τρομερό!

Ούτε η ταξική εξαθλίωση το εξηγεί ούτε η ξενοφοβία. Δεν γίνονται όσοι καταστρέφονται απ’ τον καπιταλισμό ναζιστές, ούτε κι όσοι φοβούνται τους ξένους.

Πολλοί απ’ αυτούς ψηφίζουν την Ακροδεξιά και συνοδοιπορούν μαζί της, όχι όμως με το περίστροφο στο χέρι τους, αν και γνωρίζουν ότι εκείνοι που υπερψηφίζουν έχουν στο χέρι τους περίστροφο.

Το φαινόμενο του φασισμού και του ναζισμού που εδράζονται πάνω στον ρατσισμό και τον εθνικισμό βρίσκεται πάλι μπροστά μας. Και είναι διττό. Εδρεύει στα σαλόνια και ενεδρεύει στους δρόμους.

Μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνον η πολιτική, όχι όμως η ανήθικη πολιτική, η υποκριτική πολιτική – αυτή το εκτρέφει. Η πολιτική που υπηρετεί τον καπιταλισμό εκτρέφει και πάλι τον φασισμό.

Μέσα σε τριάντα χρόνια η παγκοσμιοποίηση και ο «εκσυγχρονισμός», καθώς και η ενσωμάτωση στο σύστημα των δυνάμεων που κάποτε εξέφρασαν τους λαούς, μας έφεραν πίσω στη «Δημοκρατία της Βαϋμάρης», πλην όμως σε μια σύγχρονη τεχνολογική - ολοκληρωτική εκδοχή.

Με αφιλοσόφητη την πολιτική, την αστική δημοκρατία ημιθανή και τα λαϊκά κινήματα εξουδετερωμένα. Με τις μάζες ορφανές απ’ τον πολιτισμό τους βγαίνει τη νύχτα το βρωμερό σκυλί και βεβηλώνει τους τάφους των θυμάτων και κατουράει τα μνημεία των αντιφασιστικών αγώνων.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Οι βιβλιοθήκες ξέρουν τι θα έπρεπε να γίνει και τι να κάνουμε. Όχι όμως οι άφρονες που κρατούν τα κλειδιά τους. Για αυτούς ο φασισμός είναι χρήσιμος και η απειλή του φασισμού, προϋπόθεση για την άσκηση ολοκληρωτικής πολιτικής από τους ίδιους.

Ποιος θα ξεπατώσει τέτοιους αρχιερείς και κλειδοκράτορες; Μόνον οι λαοί, αν προλάβουν…

Email: [email protected]