Του Στάθη (www.topontiki.gr)
Η Ρώμη δεν έπεσε, διαχύθηκε μέσα στην αργόσυρτη διαδικασία του σχηματισμού των νεώτερων εθνών στη Δύση. Η αποσύνθεση της Ρώμης συνέβη για δύο κυρίως λόγους (κι έναν παρεπόμενο).
Ο πρώτος ήταν η υπερβολική συσσώρευση πλούτου στα χέρια όλα και πιο λίγων (με παρεπόμενο τον αφανισμό της μικρής ιδιοκτησίας, την ερήμωση της υπαίθρου και τον περιορισμό της παραγωγής στις δυνατότητες των λατιφουντίων).
Ο δεύτερος λόγος ήταν οι μεγάλες μεταναστεύσεις των πληθυσμών. Στην αρχή η Ρώμη αντιμετώπισε τους πληθυσμούς αυτούς διά των όπλων, στη συνέχεια προσπάθησε να τους ενσωματώσει και στο τέλος ενσωματώθηκε η ίδια.
Ακολούθησε ένας χιλιόχρονος Μεσαίωνας με τον ελληνορωμαϊκό τρόπο ζωής σιγά-σιγά να χάνεται, ώσπου ο απόηχός του να εμφανισθεί και πάλι στη Δύση κατά την Αναγέννηση.
Η ίδια διαδικασία συνέβη με σχεδόν χιλιόχρονη καθυστέρηση στην Ανατολή, όταν στις αρχές του 13ου αιώνα άρχισε η αργόσυρτη κατάρρευση του Βυζαντίου (απ’ όταν έλαβε κι αυτό φεουδαλική δομή).
Οι πρόνοιες για τους μικρούς αγρότες εγκαταλείφθηκαν, ο πλούτος σωρεύθηκε στα χέρια των Δυνατών, η βαρειά φορολογία γονάτισε τον λαό και η μετακίνηση των πληθυσμών από την Άπω Ανατολή πλημμύρισε τον κορμό του Βυζαντίου, την Ανατολία, και ταυτοχρόνως τσάκισε τους Άραβες.
Ο «μεσαίωνας» της Ανατολής ανέτειλε περίπου την εποχή που ο Μεσαίωνας της Δύσης (με τα καλά του και τα κακά του) έδυε. Βεβαίως όλα αυτά χοντρικά, διότι τα ποικίλματα των εποχών, των μεταβάσεων και των γεγονότων είναι τεράστιας γκάμας.
Όμως και από τις δύο πτώσεις, της πρώτης και της δεύτερης Ρώμης, δύο κυρίως είναι τα στοιχεία που μας ενδιαφέρουν: η τερατώδης ανισοκατανομή του πλούτου και οι μετακινήσεις των πληθυσμών («Οι μεγάλες Μεταναστεύσεις», καθώς λέει η Ιστορία) – πράγματα που συμβαίνουν ακριβώς και σήμερα (πάντα τηρουμένων των αναλογιών).
Αν παραλείψουμε τον ισχυρισμό της Μόσχας ότι είναι η «Τρίτη Ρώμη, αυτή που δεν θα πέσει ποτέ», και για την οικονομία της συζήτησης θεωρήσουμε Τρίτη Ρώμη την Ευρωπαϊκή Ένωση, τι βλέπουμε; Πάλι δύο κυρίως φαινόμενα κι ένα παρεπόμενο.
Κατ’ αρχάς στην εποχή μας συμβαίνει η πιο τρελή ανισοκατανομή πλούτου όλων των εποχών. Με παρεπόμενο την εξάπλωση της εξαθλίωσης στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις αλλά και στην ευρωπαϊκή ενδοχώρα. Ταυτοχρόνως, η υποχώρηση του ευρωπαϊκού κεκτημένου στον πολιτισμό είναι εμφανής, ενώ το ενδεχόμενο ενός τεχνολογικού «μεσαίωνα» προβάλλει εφιαλτικό.
Κατά δεύτερον, η Δύση αντιμετωπίζει τις μετακινήσεις των πληθυσμών (προς την ίδια) τις οποίες προκαλούν οι πόλεμοι που η ίδια εξαπολύει. Μετακινήσεις που επίσης προκαλεί η ψευδαίσθηση εκατομμυρίων κολασμένων του υπόλοιπου πλανήτη ότι στη Δύση θα βρουν ένα καλύτερο επίπεδο ζωής.
Η προσπάθεια που κάνει η «Τρίτη Ρώμη» να ενσωματώσει (κυρίως διά της ταξικής εκμετάλλευσης) τους μετανάστες, οδηγεί όχι στην όσμωση αλλά στα γκέτο. Η πολιτική αυτή οργανώνει ένα διαρκές μακελειό. Που θα ολοκληρωθεί όταν τα γκέτο θα αρχίσουν με τη σειρά τους να ενσωματώνουν τις περιοχές γύρω τους.
Διότι περί περιοχών θα πρόκειται. Η κατάρρευση των αστικών δημοκρατιών, η αποσύνθεση των εθνικών και πολυεθνικών κρατών και η ταξική δικτατορία των καπιταλιστών – όλα εγγυώνται τη νέα «Μάχη στα Καταλανικά Πεδία» τη νέα «Μάχη των Εθνών».
Η τρίτη Ρώμη ήδη αποσυντίθεται, ρίξτε μια ματιά γύρω μας. Η Βρετανία επιστρέφει στο νησί της. Στη Γαλλία ο Μακρόν προσπαθεί να εξαγοράσει με ένα κατοστάρικο τις ταξικές αμαρτίες μιας τριακονταετίας. Η Ιταλία μετεωρίζεται μεταξύ ταπείνωσης και εναρμόνισης σε μια εγκληματική πολιτική κατά του λαού της.
Ο Μουσολίνι γίνεται μπεστ σέλερ. Στην Ισπανία νεκρανασταίνεται ο φρανκισμός και η Γερμανία προσπαθεί να κερδίσει με το ευρώ τους δύο πολέμους που έχασε με τις λόγχες. Στα Βαλκάνια οι Αμερικανοί φυτεύουν βαρέλια με μπαρούτι. Η Ελλάδα έγινε Προτεκτοράτο και ο ελληνισμός κινδυνεύει με ιστορική έκλειψη.
Η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και άλλες χώρες περιμένουν την επόμενη κρίση. Η Τουρκία αναδύεται σε νέο-οθωμανική απειλή. Κάτω απ’ την κοιλιά της Ρωσίας βυσσοδομεί η φασίζουσα Ουκρανία. Στις Βαλτικές χώρες οι επίγονοι των ναζί κάνουν πάρτυ (και κουμάντο).
Η διάσπαση του Βελγίου σε Φλάνδρα και Βαλωνία είναι θέμα χρόνου, ενώ δυνάμεις στη Σκωτία, την Κορσική, τη Βισκάγια, την Καταλωνία και αλλού κινούνται προς την απόσχιση. Κράτη-μαριονέτες, όπως η Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο, συνυπάρχουν με κράτη-φάρσες όπως η FYROM, με τη φτώχεια και τον εθνικισμό να δίνουν «νόημα» στην ανοησία. Και τι συνέχει όλα αυτά (κράτη, δορυφόρους, ζώνες επιρροής, προτεκτοράτα, «ζωτικούς χώρους»);
Μια γραφειοκρατία στις Βρυξέλλες μπροστά στην οποία η Σοβιετική γραφειοκρατία ήταν ανέκδοτο. Με ποιο σκοπό; Να διευθύνει τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς (της πιο διευθυνόμενης οικονομίας από κτίσεως κόσμου) προς όφελος των πλουσίων, στην πιο τρελή ανισοκατανομή όλων των εποχών.
Αυτή η Ρώμη δεν μπορεί να σταθεί επί μακρόν – το πολιτικό της προσωπικό είναι πολύ χειρότερο από τον κύκλο του φουκαρά (μέσα στη διαφθορά του και στην ηλιθιότητα) Ονώριου, όταν έπεφτε η πρώτη Ρώμη. Έχουμε κυβερνήτες και Συγκλητικούς αφιλοσόφητους. Οι ίδιοι οι λαοί έχουν εν πολλοίς ηττηθεί από την κυρίαρχη προπαγάνδα – ελάχιστοι ασχολούνται με το «υπάρχειν», οι πολλοί ασχολούνται με το «έχειν». Ελάχιστοι είναι πρόσωπα και πολίτες, οι περισσότεροι είναι άτομα και ιδιώτες. Και οι βάρβαροι δεν είναι «μια κάποια λύσις», είναι το πρόβλημα…
ΥΓ.: Α, ξέχασα! Στην πτώση του Βυζαντίου (με την πρώτη άλωση της Πόλης των πόλεων) εξόχως συνέβαλε και το χρέος. Μετά την ήττα των Βυζαντινών στο Μυριοκέφαλο (1186 μ.Χ.) το κράτος στερήθηκε τους πόρους της Μικρασίας. Ήδη είχε στερηθεί τους πόρους της θάλασσας από την εποχή που ο Αλέξιος Κομνηνός παρέδωσε τα λιμάνια και το εμπόριο στους Δυτικούς (και το Υπερταμείο της εποχής, τον Δόγη της Βενετίας) Έτσι, μετά το 1186 μ.Χ. και μέσα σε είκοσι μόνον χρόνια το άλλοτε κραταίο κράτος αντιμετώπισε κρίση χρέους – με τα γνωστά αποτελέσματα.
***
Σήμερα η χώρα μας αντιμετωπίζει πάνω κάτω τα ίδια προβλήματα: υπερσυγκέντρωση του πλούτου στην ολιγαρχία, εξαθλίωση μεγάλου μέρους του λαού, βαρειά φορολογία, επιθετικές (τη εξαιρέσει των προσφύγων) μετακινήσεις πληθυσμών, αβάσταχτο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, δημογραφική απίσχναση, επικυριαρχία των δανειστών και αμυντική αποδυνάμωση. Και το κυριώτερο: στην ελεγχόμενη απ’ τους Δυνατούς (γηγενείς και ξένους) εξουσία εναλλάσσονται οι Δούκες και οι Άγγελοι, με αποτέλεσμα την (δομική πια) αδυναμία ως προς τη χάραξη εθνικής στρατηγικής…
Υψηλής εθνικής στρατηγικής.
