ΓΙΩΤΑ ΣΥΚΚΑ (www.kathimerini.gr)
Σημαντικές φθορές σε ορισμένα από τα σπουδαιότερα εκθέματα του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, που είναι παράλληλα κειμήλια της Ορθοδοξίας, προκάλεσαν άγνωστοι.
Συγκεκριμένα, οι βάνδαλοι έριξαν λάδι προκαλώντας φθορές στα αντικείμενα – σε κάποιες περιπτώσεις ανεπανόρθωτες, αλλά και σε χώρους του μουσείου (μάρμαρα και τοίχους), στις αίθουσες της μόνιμης έκθεσης αλλά και των περιοδικών εκθέσεων στη βίλα Ιλίσια.
Πρόκειται για καταστροφή μεγάλης έκτασης που σημειώθηκε το απόγευμα του Σαββάτου της 28ης Ιουλίου, την ώρα μάλιστα που στο ΒΧΜ είχαν βάρδια 20 φύλακες.
Είναι το δεύτερο πρόσφατο κρούσμα βανδαλισμού, έπειτα από εκείνο στον αρχαιολογικό χώρο των Αιγυπτίων Θεών στην Μπρεξίζα στη Νέα Μάκρη, όπου στις 19 Ιουνίου άγνωστοι προξένησαν σημαντικές φθορές στα αντίγραφα των αγαλμάτων της Ισιδος και του Oσίριδος που είναι στημένα ανά ζεύγη στους τρεις πυλώνες του ιερού.
Στην υπόθεση φαίνεται να εμπλέκονται δύο γυναίκες που επισκέφθηκαν το μουσείο: συγκεκριμένα, την ψηφιακή έκθεση του «Παναγίου Τάφου» που φιλοξενεί το ΒΧΜ, τη μόνιμη έκθεση και την περιοδική «Το Βυζάντιο και οι άλλοι κατά την πρώτη χιλιετία: Μία αυτοκρατορία σταθερότητας σε περίοδο κλυδωνισμών».
Οι δύο γυναίκες, όπως φαίνεται, περιηγήθηκαν ανενόχλητες όλους τους εκθεσιακούς χώρους, δίχως να τις υποπτευθεί κανείς από τους φύλακες, που διαπίστωσαν το συμβάν την άλλη ημέρα εξαιτίας των λεκέδων λαδιού στα δάπεδα, στους τοίχους και στα εκθέματα.
Ανάμεσα στα τραυματισμένα αντικείμενα, συγκαταλέγονται ψηφιδωτά δάπεδα από τις αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιηθήκαν στη βασιλική του Ιλισού κατά τα έτη 1916 και 1917 υπό τον Γεώργιο A. Σωτηρίου, αρχαιολόγο και μετέπειτα διευθυντή του Βυζαντινού Μουσείου.
Αμβωνας και σταυρός
Οι καταστροφείς έριξαν επίσης λάδι και στον άμβωνα του παλαιοχριστιανικού παρεκκλησίου, καθώς και στον δίδυμο κιβωτιόσχημο τάφο από τη Σταμάτα Αττικής – ένα έκθεμα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς διακοσμείται με σταυρό και πτηνά, ενώ σώζονται και επιγραφές με επίκληση για τη σωτηρία των ψυχών των νεκρών.
Δυστυχώς ανάμεσα στα εκθέματα που βανδαλίστηκαν είναι και ο κοπτικός σταυρός από τη μόνιμη συλλογή του ΒΧΜ που είναι μάλλον δύσκολο να αποκατασταθεί, καθώς το λάδι πότισε βαθιά το ξύλο. Τώρα, όσα εκθέματα έχουν υποστεί βλάβη θα πρέπει να μετακινηθούν και να υποβληθούν σε συντήρηση, που κανείς ακόμη δεν μπορεί να υπολογίσει πόσο θα διαρκέσει και τι θα αποδώσει, ενώ θα πρέπει να αποκατασταθούν και οι επιφάνειες των τοίχων που έχουν λερωθεί.
Στις οθόνες του μουσείου διακρίνονται οι δύο ύποπτες αλλά θολά, καθώς τα συγκεκριμένα συστήματα ελέγχου είναι πεπαλαιωμένα. Αν ο βανδαλισμός συνέβη σε ένα από τα κορυφαία μουσεία της πρωτεύουσας, είναι να σε πιάνει ρίγος με τη σκέψη τι μπορεί να συμβεί σε μνημεία της περιφέρειας.
Η «Κ» επικοινώνησε με τη διευθύντρια του μουσείου Κατερίνα Δελλαπόρτα, που επιβεβαίωσε το γεγονός, για το οποίο ενημερώθηκε με σχετική καθυστέρηση. Ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα φειδωλή σε λεπτομέρειες διότι όπως μας είπε «την υπόθεση διερευνά πλέον η Κρατική Ασφάλεια.
Εγιναν άμεσα όλες οι απαιτούμενες ενέργειες, ενημερώθηκε το ΥΠΠΟΑ, εκλήθησαν οι αστυνομικές αρχές και τα εργαστήρια συντήρησης του μουσείου ασχολήθηκαν άμεσα με την αποκατάσταση των ζημιών». Είναι αυτονόητο ότι, από την πλευρά του, το υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να προχωρήσει άμεσα τουλάχιστον σε ΕΔΕ.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το Βυζαντινό Μουσείο μέχρι στιγμής επισκέφθηκε μόνο η νέα γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων Πολυξένη Βελένη.
Η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου είναι ενήμερη για το πλήγμα που δέχθηκε το ΒΧΜ στις 28/7 και τις ελλείψεις του.
Αυτό όμως δεν την εμπόδισε λίγες ημέρες μετά, στις 9 Αυγούστου, να ασχοληθεί με κάτι πιο κοντινό στα ενδιαφέροντά της, ανακοινώνοντας την αύξηση των φετινών επιχορηγήσεων που δίνει στο ελεύθερο θέατρο.
Από το 1.005.000 ευρώ που έδωσε πέρυσι, φέτος ενίσχυσε τη θεατρική δημιουργία, με το συνολικό ποσό του 1.315.0000 ευρώ, δηλαδή 30% περισσότερο.
Σοβαρές ελλείψεις
Την ίδια ώρα, τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι υποφέρουν από σοβαρές ελλείψεις φυλακτικού προσωπικού, σύγχρονων μέτρων ασφαλείας, ενώ οι ανασκαφές μοιάζουν να είναι προσωπική υπόθεση των αρχαιολόγων, οι οποίοι καλούνται να βρίσκουν πλούσιους χορηγούς ώστε να χρηματοδοτούν το έργο της έρευνας που έπρεπε να είναι υποχρέωση του κράτους.
