Του Στάθη (www.topontiki.gr)
Ο Αργοναύτης γύρισε σπίτι. Το σπίτι όμως δεν ήταν εκεί. Ή ήταν, αλλά ο Αργοναύτης δεν μπορούσε πια να το δει. Με τόσα που είδαν τα μάτια του γυρίζοντας τον κόσμο, ίσως πια να μην μπορούσε να δει το ίδιο του το σπίτι.
Κι όμως το θυμόταν καλά κι ας έλειψε χρόνια πολλά. Είδε Τρίτωνες και Χίμαιρες και σκότωσε τους γίγαντες που έβγαιναν απ’ τα δόντια του Δράκου, σπαρμένα στη γη. Πάντα με το νόστιμον ήμαρ στην καρδιά του.
Άναψε φωτιά στην παραλία κι αφέθηκε στη νοσταλγία. Το σπίτι του ήταν όμορφο, γερό! Μύριζε μάνα, πατέρα και αδέρφια, τα ζωντανά στον στάβλο και τη γωνιά των θεών με το καντηλάκι τους – τι έγινε αυτό το σπίτι; ίσως να άλλαξε κι αυτό, όπως άλλαζε τόσα χρόνια στα ταξίδια του και ο Αργοναύτης.
Αν όμως τα σπίτια αλλάζουν και γίνονται αγνώριστα καθώς γίνονται αγνώριστοι για τους αταξίδευτους οι ταξιδιώτες, πού θα επέστρεφαν οι σύντροφοι του Οδυσσέα, αν είχαν επιζήσει; πού επέστρεψε τώρα και ο Αργοναύτης μας μετά τον γύρο του κόσμου σε δεκάδες κατορθώματα;
Συνδαύλισε τη φωτιά που όσο κι αν θεριεύει επιστρέφει στο τέλος κι αυτή σε μικρές φλογίτσες, σαν επίγεια αστράκια λίγο πριν να σβήσουν κι αυτά στη ζεστή στάχτη που αγκαλιάζει στοργικά τα όνειρα και τους πόνους.
Αύριο θα είναι μια νέα μέρα, σφριγηλή σαν τις νεράιδες των πηγών, γεμάτη υποσχέσεις – ίσως μέσα στο νέο φως ο Αργοναύτης να δει επιτέλους το σπίτι του, τις γιορτές για τη σπορά και τις γιορτές για το θέρος, τις επισκέψεις των ραψωδών και τις ιστορίες που έλεγαν βραδιάζοντας από τα πέρατα του κόσμου, τις επικράτειες των θεών και τις τύχες των θνητών.
Χιλιάδες χρόνια τώρα κάθε μέρα κάποιος Αργοναύτης επιστρέφει κάπου. Σε κάποιες ακτές η νοσταλγία διώκεται – υπενθυμίζει τους σκοπούς και τους τρόπους του ταξιδιού, όταν εκείνο άρχιζε. Τώρα που το ταξίδι τελειώνει, πρέπει να τελειώσει και ο Αργοναύτης μαζί του. Το δώρο της λήθης στους επόμενους, είναι να κάνουν τα ίδια λάθη.
Πόσες νίκες μεταμόρφωσε η Κίρκη σε ήττες; Και τι νόημα έχει να λογαριάσει κανείς τον απολογισμό; Όμως ακόμα κι αν δεν μπορείς να αλλάξεις τίποτα, πρέπει να ζεις σαν να μπορείς να τα αλλάξεις όλα. Ο Αργοναύτης χαμογέλασε: ένας σύντροφός του, που τον έκανε η Μέδουσα πέτρα, πρόλαβε να του πει «από την πέτρα μου χτίσε έναν φάρο».
Και, με αυτήν τη σκέψη ο Αργοναύτης αποκοιμήθηκε κάτω απ’ τις γειτονιές των αστεριών όπου κατοικούσαν φίλοι, ήρωες, εχθροί, συγγενείς, έρωτες, θάνατοι και ιστορίες. Ένα σύμπαν δικό του, ένα σύμπαν μέσα στο μυαλό του, ένας κόκκος άμμου και ο ίδιος ανάμεσα στους κόκκους της άμμου σε εκείνην την παραλία, κοντά στο πατρικό του.
Κάνε την ασπίδα σου ταψί για το ψητό της επόμενης γιορτής. Το σπίτι σου σε ακολούθησε, είδε μαζί σου το Χρυσόμαλλο Δέρας κι άκουσε όπως κι εσύ για τη μοίρα του Αστυάνακτος, μην ψάχνεις τώρα το πατρικό σου στην ακτή της πρώτης σου γεωγραφίας και στα ξυλαράκια της πρώτης σου γεωμετρίας – το σπιτικό σου σε ακολούθησε.
Τώρα ο οίκος σου είναι μέγας, στο ένα δώμα τα Ηλύσια Πεδία, στο άλλο η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και σε άλλα οι αμνοί των λιβαδιών, οι λύκοι των βουνών και τα θαυμαστά πλάσματα των ωκεανών…
***
Η κόκκινη σημαία που υψώθηκε πάνω στο Ράιχσταγκ τον Απρίλιο του 1945, ήταν η Αργώ της ανθρωπότητας…
e-mail: [email protected]