Τά Πρασσεινάλογα!... του Στάθη (www.topontiki.gr)
Η Ευρώπη αλλάζει με γεωμετρική πρόοδο και δραματική πυκνότητα. Οι τάσεις κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις. Οι κυρίαρχες («εκσυγχρονιστικές», νεοφιλελεύθερες, σοσιαλδημοκρατικές) είναι συγκλίνουσες και στερεωτικές του συστήματος.
Οι αντισυστημικές τάσεις (η διαρκώς ενισχυόμενη Ακροδεξιά και η εν αμύνη ευρισκόμενη ριζοσπαστική Αριστερά) είναι αποκλίνουσες – αλλά κυρίως αποκλίνουσες μεταξύ τους. Διότι οι ακροδεξιές τάσεις συναποτελούν ένα αντισύστημα συγκλίνον και χρήσιμο στο σύστημα (που θα μπορούσε στο εγγύς μέλλον να μετατραπεί σε σύστημα το ίδιο).
Οι ενδείξεις αυτών των εργασιών είναι ιδιαιτέρως έντονες στη Γερμανία, αλλά και εξόχως ενδεικτικές σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Το πολιτιστικό εποικοδόμημα που κάλυψε ιδεολογικώς και επικοινωνιακώς τις πολιτικές διεργασίες, αλλάζει εις βάθος. Σήμερα στην Γερμανία, φερ’ ειπείν, δεν ακούγεται λέξη για τον περίφημο «πολυπολιτισμό». Ακόμα και οι Πράσινοι που τον είχαν σημαία τον έχουν θάψει βαθειά πίσω στη λήθη.
Το AfD σημειώνει άνοδο και εκεί που το προσφυγικό πρόβλημα δεν είναι εμφανές. (Άλλωστε η κυρία Μέρκελ με τις απελάσεις και τις επαναπροωθήσεις το έχει εκτονώσει). Επίσης το AfD σημειώνει άνοδο και εκεί που η φτώχια δεν κυριαρχεί. (Eπί παραδείγματι υπερφαλλαγίζει τους – ακλόνητους έως τώρα – Χριστιανοκοινωνιστές στη Βαυαρία). Στη Γερμανία, η οποία θέτει πάντα στους μετανάστες και τους μετοίκους το δίλλημα της ενσωμάτωσης ή της περιθωριοποίησης, προκαλεί ενόχληση το αναπτερωμένο εθνικό φρόνημα που η πολιτική Ερντογάν έδωσε στους Τούρκους μετανάστες (από πρώτης έως τέταρτης γενιάς).
Η κυβέρνηση Μέρκελ αποκατέστησε (ελάχιστα, είναι η αλήθεια, από τα) εργατικά δικαιώματα που είχε δολοφονήσει η «Ατζέντα Σρέντερ». Προσέτι δόθηκαν και κάποιες (πρώτες και μικρές) αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις. Πάρα ταύτα το AfD σημειώνει άνοδο και σε αυτά τα υποσύνολα του πληθυσμού. Έτσι το κόμμα αυτό μετατρέπεται τοις πράγμασι σε αξιωματική αντιπολίτευση στη Γερμανία, πράγμα που συνιστά δομική αλλαγή για αυτήν τη χώρα. Και σε πολιτικό και σε κοινωνικό επίπεδο.
Οι ίδιες τάσεις εμφανίζονται σε χώρες όπως η Αυστρία ή η Ολλανδία, ενώ σε χώρες όπως η Γαλλία, η δράση του ακροδεξιού αντισυστήματος οδήγησε στην ενίσχυση του συστήματος. Εδώ να σημειώσουμε ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης το κέντρο (συχνά αποκαλούμενο και «εξτρεμιστικό κέντρο» – ένα οξύμωρο) κινείται (ως σύστημα) προς τα δεξιά με μεγαλύτερη ταχύτητα από εκείνην με την οποίαν κινείται, προς τα δεξιά επίσης, το αντισύστημα.
Στην Κορσική οι εθνικιστές έλαβαν το 45%, στην Ιταλία το «μαύρο κύμα» (που θυμίζει τους πρώιμους φασίστες του 1920) απλώνεται με αξιώσεις, ενώ το φιάσκο των αυτονομιστών στην Καταλωνία, οδήγησε το εκλογικό σώμα προς τα δεξιότερα.
Στην Αγγλία π.χ. είναι ραγδαία η άνοδος της παιδικής φτώχιας (Guardian), ενώ στην Πορτογαλία τα 560 ευρώ μηνιάτικο (όπως ήταν ήδη πριν από το μνημόνιο) θεωρούνται τώρα έξοδος από την κρίση!
Όμως εδώ πρέπει να εστιάσουμε σε κάτι άκρως αξιοπρόσεκτο. Ιστορικώς η Ακροδεξιά έχει παρουσιάσει ανάλογης έκτασης κινητικότητα στην Ευρώπη μόνον κατά τον Μεσοπόλεμο. Πλην όμως τότε αυτός ο πόλος είχε αντίπαλο δέος την Αριστερά.
Σήμερα αυτό το δίπολο Ακροδεξιάς - Αριστεράς δεν υπάρχει. Μάλιστα οι αστικές δημοκρατίες, που κατά τον Μεσοπόλεμο στηρίχθηκαν (εν πολλοίς και) στην Αριστερά σήμερα εκτρέφουν την Ακροδεξιά (και ταυτοχρόνως εκφυλίζονται οι ίδιες σε τυραννίδες). Αυτό επίσης συνιστά δομική αλλαγή στο σύστημα εξελίξεων στην Ήπειρο.
Όσο για την Αριστερά: χειμάζεται. Η κωλοτούμπα του ΣΥΡΙΖΑ επηρέασε αρνητικά τους Podemos και άλλους. Οι Άγγλοι Εργατικοί είναι ακόμα εγκλωβισμένοι σε ιδεοληψίες του 1980 (φερ’ειπείν για τον πολυπολιτισμό ή την «εξαγωγή της δημοκρατίας»), ενώ στην Πορτογαλία το Κουμμουνιστικό Κόμμα και το Μπλόκο της Αριστεράς βοηθούν τον νεοφιλελευθερισμό να καλωπισθεί, ώστε σε λίγο να μην τους χρειάζεται. Στην Ιταλία, δεν τίθεται καν θέμα εναλλακτικής πολιτικής από την Αριστερά, ενώ στην ίδια τη Γερμανία το Die Linke είναι διχασμένο από τη μια μεριά στους παλιούς κομμουνιστές (κυρίως), οι οποίοι έχουν γίνει μετριοπαθείς και «ρεαλιστές» και από την άλλη στους ριζοσπάστες που θεωρούνται από όλο το σύστημα αποσυνάγωγοι.
Μόνον στη Γαλλία ο Μελανσόν επιχειρεί να επανατοποθετήσει τη δράση της Αριστεράς μέσα σε ένα πατριωτικό και διεθνιστικό πλαίσιο, αλλά η ιδεολογική αποκολοκύνθωση τόσων δεκαετιών (μοντερνισμός, πολιτική ορθότης, κ.τ.λ.) συνιστά σοβαρό εμπόδιο σε κάτι τέτοιο.
Με έναν λόγο, όσον ο λαϊκός πολιτισμός, η αυτογνωσία και η στράτευση του λόγιου πολιτισμού στα λαϊκά συμφέροντα είναι ελλείποντα παιγνιόχαρτα από την πολιτική της Αριστεράς στις ευρωπαϊκές χώρες, τόσον η Ακροδεξιά θα καπηλεύεται τις εθνικές ταυτότητες και θα εξαναγκάζει σε ταξική αθλιότητα τις λαϊκές τάξεις…
