Του ΑΝΤΩΝΗ ΣΚΟΡΔΙΛΗ (Πηγή: www.presspublica.gr)
“Μηχανοκίνητες φάλαγγες” είχαν ονομαστεί από τον δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό οι τραυματίες και ανάπηροι του πολέμου της Αλβανίας (1940 – 1941) που σε όλες τις μεγάλες εκδηλώσεις και πορείες διαμαρτυρίας της κατοχικής περιόδου (εθνικές επετείους της 25ης του Μάρτη και 28ης Οκτώβρη 1942, διαδηλώσεις στις 24 Φλεβάρη, 5 και 25 του Μάρτη, 25 Ιούνη και 22 Ιούλη του 1943) πρωτοπορούσαν. Κυριολεκτικά, όχι μεταφορικά. Δεν υπήρξε εκδήλωση και/ή πορεία διαμαρτυρίας δίχως την παρουσία στην “κορυφή” των διαμαρτυρομένων δεκάδων αναπήρων του Αλβανικού μετώπου.
Για να θυμούνται οι (όσοι επιζώντες) παλιοί και για να μαθαίνουν οι νέοι, οι τότε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας ελάχιστη σχέση είχαν με τις σύγχρονες “επαναστατικής γυμναστικής” των κομματικών παρατάξεων, ήταν πράξεις μετωπικής αντίστασης με διαρκές επαπειλούμενο τίμημα την ίδια τη ζωή.
Οι δε κατά κυριολεξία πρωτοπόροι τους – οι μετέχοντες ανάπηροι του πολέμου της Αλβανίας – είχαν πλήρη συνείδηση του μετωπικού χαρακτήρα της στάσης τους, δεν φαντασιώνονταν τα ρίσκα της αλλά τα ζούσαν και τα αναλάμβαναν. Μέχρι τέλους.
Το ηρωικό τέλος 283 αναπήρων τη νύχτα της 30ης Νοεμβρίου 1943 μιλάει από μόνο του, πριν μιλήσουμε γι’ αυτό ας μας επιτραπούν δυο φράσεις για τα προηγηθέντα.
Με την επισήμανση ότι (κρατήστε την) η έννοια της αληθινής πρωτοπορίας εμπεριέχει το λεγόμενο ηρωικό στοιχείο, οι δε πρωτοπόροι σε τούτη τη ζωή πάντα με έναν δικό τους ιδιαίτερο τρόπο έμοιαζαν και μοιάζουν να προετοιμάζουν τη στιγμή του τέλους τους. Προφήτες ενός μέλλοντος που οι ίδιοι ποτέ δεν θα συναντήσουν, με τίμημα της προφητείας το υπέρτατο. Την ίδια τη ζωή τους.
*Μετά τη συνθηκολόγηση του ελληνικού Στρατού, ο μεγαλύτερος αριθμός αναπήρων πολέμου (περίπου 15.000) συγκεντρώθηκε στα νοσοκομεία της Αθήνας.
Οι συνθήκες εκεί ήταν εφιαλτικές, και τούτο όχι μόνο εξαιτίας των κάκιστων νοσοκομειακών συνθηκών (πλημμελείς υποδομές, υπέρ-συσσώρευση νοσηλευομένων). Σε ρόλο αστυνομικό – κατασταλτικό οι εγκάθετοι στα νοσοκομεία αξιωματικοί της τότε δωσίλογης κυβέρνησης είχαν μετατρέψει το νοσοκομειακό περιβάλλον σε αβίωτο.
*Όταν τον Σεπτέμβριο του 1941 ιδρύθηκε το ΕΑΜ οι ανάπηροι πολέμου στα νοσοκομεία ήταν εκ των πρώτων που το “αγκάλιασαν” μεταφορικά και κυριολεκτικά (οργανωτικά). Η πρώτη οργανωμένη μετωπική παρουσία τους καταγράφεται στις 28 Οκτωβρίου 1941, όταν μαζί με φοιτητές καταθέτουν στεφάνια στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη κάτω από τα έκπληκτα βλέμματα των κατοχικών αρχών.
*Ο οργασμός οργανωτικής δουλειάς στα νοσοκομεία με βασικούς πρωταγωνιστές τους αναπήρους πολέμου, πρακτικά ακυρώνει την εξουσία των αστυνομικών διοικήσεων που θέλει να επιβάλλει η κατοχική κυβέρνηση.
Οι ανάπηροι προχωρούν σε επόμενα οργανωτικά βήματα, σύντομα δημιουργούνται τρία κέντρα δράσης και συμπαράταξης (Λυκαβηττός, Τουρκοβούνια, Κέντρο Αθήνας) με τον αναπτυσσόμενο αντιστασιακό αγώνα. Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζει το ΚΚΕ και η λεγόμενη “Αχτίδα Αναπήρων” με γραμματέα τον Μπάμπη Παναγόπουλο.
Για την μεγάλη πλειοψηφία των στελεχών της “Αχτίδας” η ιστορία καταγράφει εκτελεστικά αποσπάσματα, φυλακές και εξορίες, είτε κατά τη διάρκεια της Κατοχής είτε τα ύστερα χρόνια.
*Αρχές του 1943, οι αρχές κατοχής αποφασίζουν να παρέμβουν, στόχος τους η διάλυση των νοσοκομείων ως οργανωτικών κέντρων της αντίστασης. Επιχειρούν τη λεγόμενη “λύση των Μεθάνων”, να στείλουν δηλαδή τους ανάπηρους στα Μέθανα για λουτροθεραπεία! Η μετωπική αντίσταση ματαιώνει αυτή τη “λύση”…
*Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας (Σεπτέμβριος 1943) πολλά όπλα των Ιταλών “μαζεύονται” στα νοσοκομεία και από εκεί “τροφοδοτούνται” στην Αντίσταση. Είναι η “φάση” του αγώνα των αναπήρων πολέμου όπου πλέον δεν υπάρχει επιστροφή. Για τις κατοχικές αρχές η απόφαση της “παραδειγματικής εκτέλεσης” – θα εκτελεστεί μερικές εβδομάδες αργότερα, στις 30 Νοεμβρίου 1943 – είναι πλέον ειλημμένη.
*Η νύχτα της φρίκης: 30 Νοέμβρη 1943 βαθιά νύχτα και ώρα 3 μετά τα μεσάνυχτα, περίπου 1000 “οπλισμένοι σαν αστακοί” στρατιώτες της κατοχικής κυβέρνησης επιτέθηκαν ενάντια στα 19 “αντιστασιακά” νοσοκομεία της Αττικής με απίστευτη αγριότητα. Όπως καταγράφουν ύστερες μαρτυρίες “έσερναν ανάπηρους με κομμένα και τα δυο πόδια στο χώμα μέχρι που μάτωναν, δεν άφηναν τις νοσοκόμες να τους βοηθήσουν, άρπαζαν από τα χέρια τους ή από τα χέρια των αναπήρων τα τεχνητά μέλη και τα έσπαζαν για να μην τα χρησιμοποιήσουν και τους χτύπαγαν με αυτά στο κεφάλι”.
Όπως προφανώς μπορεί να γίνει αντιληπτό, αποδέκτες του φασιστικού μίσους ήταν κατά μείζονα λόγο τα μέλη των νοσοκομειακών επιτροπών, κατόπιν υποδείξεως των κυβερνητικών πρακτόρων μέσα σε κάθε νοσοκομείο.
Καμιόνια το ένα μετά το άλλο (τετράγωνα ολόκληρα γύρω από τα νοσοκομεία είχαν κυκλωθεί), γέμιζαν με ανάπηρους πολέμου, χωρίς τα ξύλινα μέλη τους ή τα γυάλινα μάτια τους, και κατόπιν άδειαζαν τα «φορτία» τους στα στρατόπεδα Χατζηκώστα και Χαϊδαρίου.
Έγιναν 283 εκτελέσεις…
