του Νίκου Καραβέλου
δικηγόρου-συγγραφέα
«Νάφε και μέμνασο απιστείν», έλεγε στον καιρό του ο ποιητής Επίχαρμος. Στα νεώτερα ελληνικά «Να παραμένεις νηφάλιος και να θυμάσαι να δυσπιστείς».
Αυτή είναι η βάση της ιστορικής έρευνας. Αν επιχειρήσουμε έναν ορισμό θα λέγαμε πως ιστορία είναι η επιστημονική συλλογή, ταξινόμηση και παράθεση των ιστορικών γεγονότων που σημάδεψαν την ιστορική περίοδο. Επομένως ιστορία είναι η επιστημονική διήγηση γεγονότων και η παράθεση των αιτιών και των αποτελεσμάτων τους. Γεγονότα λοιπόν και όχι κρίσεις αποτελούν την ιστορία.
Η ιστορία είναι, ένας «πολυπρισματικός καθρέφτης». Δεν είναι ο ιδεατός σύντροφος, ο ιδανικός συνομιλητής. Η ιστορία παίζει μαζί μας κρυφτό, κάποτε παίζει πόλεμο!
Ιστορία λοιπόν χωρίς γεγονότα, δεν είναι ιστορία. Είναι απλώς η άποψη του ιστορικού για τα γεγονότα, πολλές φορές η αυθαιρεσία του. Κι άλλοτε η κατευθυνόμενη από ύποπτα κέντρα «άποψη» των εξουσιαστών την οποία ο ιστορικός , άλλοτε αθέλητα άλλοτε ηθελημένα σερβίρει στον αναγνώστη.
Έγραψε ένας αξιόλογος, κλασικός φιλόλογος και ιστορικός, από εκείνους που κάποτε μας δίδασκαν τα γράμματα, ο Σαράντος Καργάκος : «Η ιστορική έρευνα μοιάζει με αποστακτήρι όπου ο κάθε ιστορικός στύβει μέσα σ' αυτό τις πληγές και βγάζει το δικό του ποτό. Αν είναι ατζαμής το ποτό βγαίνει θολό. Αν, πάλι, είναι επιδέξιος νοθευτής το κάνει ζαλιστικό κι έτσι ο αναγνώστης μετά την μελέτη είναι τόσο ζαλισμένος που δεν μπορεί να ξεχωρίσει πρόσωπα και καταστάσεις».
Αν όμως μπαίνει στο ναό της ιστορίας με σεμνότητα και ευλάβεια, ακόμα και αν σφάλλεται, ο σεβασμός αυτός που είναι σεβασμός της ζωής, τον ψηλώνει στην συνείδηση των ανθρώπων. Ακόμα κι αν λαθεύει στην ιστορική του αλήθεια.
Η αφήγηση βεβαίως, δεν πρέπει να λησμονεί πως η ιστορία γράφεται από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο. Εξηγεί και δεν εξαγριώνει. Τοποθετεί δεν κατασκευάζει.
Μιλώντας για ακόμα και σφαγές και θανάτους, ο ιστορικός σέβεται τη ζωή και το δηλώνει. Και με όπλο την εντιμότητα και την κομψότητα της τέχνης του, μας μιλάει για εκείνο το αναγκαίο «πρέπει» που οφείλουμε να μη λησμονούμε. Για το αίμα που πρέπει να πάψει κάποτε να χύνεται. Για την δυστυχία που πρέπει κάποτε να εξαλειφθεί, όσο και αν ο πατέρας της επιστημονικής ιστορίας, ο Θουκυδίδης μας υπενθυμίζει : «Έως αν αυτή φύσης ανθρώπων ή», ότι δηλαδή όλα θα γίνονται έτσι, όσο η ανθρώπινη φύση θα εξακολουθεί να είναι αυτή που είναι.
Τότε γιατί γράφεται και ξαναγράφεται η ιστορία αφού όλα επαναλαμβάνονται και τίποτα δεν αλλάζει ;
Γράφεται για να μπορεί να διδάξει, πολιτική συνείδηση. Να μπορεί ο άνθρωπος να αποτελεί μέλος ενεργό και οργανικό της πόλης και όχι να είναι παθητικός δέκτης. Η πολιτική συμμετοχή διαμορφώνει την πολιτική συνείδηση και εκείνη με την σειρά της προσδιορίζει και το βαθμό της πολιτικής συμμετοχής.
Η ιστορία δεν εξωραΐζει αλλά και δεν αποδομεί, ούτε σπίλωνει εκείνους που αγωνίστηκαν πριν από εμάς για να δικαιολογηθεί η δική μας ολιγωρία και η φοβική μας ανευθυνότητα. Όσο εξαπατάς το παρελθόν, κάποιος θα κλέψει το δικό σου παρόν και το μέλλον.
Ας θυμόμαστε πως (και το λέει εμφατικά ο Σαράντος Καργάκος), «η ιστορία σε βοηθάει να βαδίζεις με άσκυφτο αλλά όχι άσκεφτο κεφάλι». Σου απαγορεύει να υποτάσεσαι.
Αυτός είναι ο λόγος που τα διάφορα οικονομικά και πολιτικά κέντρα εξουσίας καταργούν ή αφυδατώνουν την ιστορία.
Να γιατί καλλιεργείται η αμάθεια.
Ιδού ο λόγος που αυτοί οι επιτήδειοι κάνουν τους Έλληνες να νιώθουν ενοχή που αγαπούν την πατρίδα τους. Που αναγνωρίζουν και αγαπούν το έθνος τους αγαπώντας κι όλα τα έθνη. Που αρνούνται να προσκυνήσουν, παρά τα παραγγέλματα των προσκυνημένων.
Εκείνοι που κρατικοδίαιτοι οι ίδιοι καταριούνται το κράτος. Υπονομεύουν, ακόμα και μέσα στις σχολικές αίθουσες, την πατρίδα και την ιστορική υπερηφάνεια, εν ονόματι μιας υποκριτικής προοδευτικότητας.
Εκείνοι που προετοιμάζουν μεθοδικά τον λαό μας για έναν νέο ραγιαδισμό.
Να λοιπόν γιατί η ιστορία είναι πολύτιμο μάθημα.
Στα παιδιά της Β' Γυμνασίου χορηγείται με την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας ένα άθλιο κατασκεύασμα που τιτλοφορείται «Μάθημα Νεοελληνικής Γλώσσας, Β' Γυμνασίου».
Στο βιβλίο αυτό, την επιμέλεια του οποίου ανέλαβαν οι φερόμενοι ως φιλόλογοι Παναγιώτης Εμμανουηλίδης και Έλλη Πετρίδου Εμμανουηλίδου και κάποια κυρία «γλωσσολόγος» Μαρία Γαβριηλίδου, έχει περιληφθεί και διδάσκεται στα παιδιά μας ένα προχειρογράφημα που το υπογράφει κάποια Χαρά Γιαννακοπούλου από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα 1999.
Αναφέρεται στην σχολική γιορτή για την 25η Μαρτίου του 1821, για την μεγάλη εθνική και κοινωνική μας επανάσταση.
Ακούστε ένα απόσπασμα :
«Τέλεια! Σήμερα στο μάθημα της μουσικής ήταν τέλεια! Γιατί από αύριο αρχίζουμε πρόβες για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου. Θα κάνουμε πρόβες με τη χορωδία, θα χάνουμε μαθήματα! Έχουμε μια κάπως μικρή χορωδία στο σχολείο, καμιά τριανταριά άτομα και έχει πλάκα. Το ρεπερτόριο θα' ναι το συνηθισμένο : Ελεύθεροι Πολιορκημένοι και δώσ' του. Φέτος θα' χουμε και την Τζίνα με τ' ακορντεόν και μελοντικές και ξυλόφωνα. Θαυμάσια. Από τώρα ονειρεύομαι τις ώρες μαθημάτων που θα χαθούν στις πρόβες. Και η καλλιτεχνικού, η Βαφειώτη, μας λέει ότι θέλει μια ομάδα να σχεδιάσει κάτι σκηνικά και κάτι Κολοκοτρώνηδες και κάτι σημαίες και δάφνες. Μέσα! Υπολογίζω και άλλες χαμένες ώρες μαθημάτων.....»
«Ο κύριος Γυμνασιάρχης δίνει, ευτυχώς, τη συγκατάθεσή του, ελλείψει άλλων εθελοντών, κι έτσι, να' μαστε οι «Εθνικοί Μπογιατζήδες». Για ένα μήνα και βάλε θα χάνουμε περίπου τέσσερις έως έξι ώρες τη βδομάδα! Βέβαια, δε μας χαρίζουν Φιλολογία ή Μαθηματικά, αλλά μας παίρνουν απ' τα Θρησκευτικά, τις Γυμναστικές κι αυτά.....»
Πως μπορεί να αποκαλέσει κανείς αυτό το αθλιογράφημα; Τι άλλο θα μπορούσε να είναι παρά συμπυκνωμένη και επικίνδυνη ανοησία ; Τι μπορεί να περιμένει κανείς από ένα ανυπόληπτο πλέον Υπουργείο Παιδείας;
Η μικροποίηση του χθες, που συντελείται σκόπιμα, η αποδόμηση των θρύλων και των μύθων με τους οποίους ζεστάθηκαν οι ψυχές γενεών, γίνεται σκόπιμα. Η λεγόμενη αποδομητική ιστορική σχολή που ως ρόλο έχει τη μείωση της ιστορικής συνείδησης του λαού για το χατίρι της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης, κατασκευάστηκε σκόπιμα.
Στόχος η κατασυκοφάντηση και εν τέλει η εξάλειψη της εθνικής ιστορίας, της εθνικής λογοτεχνίας, του αυθεντικού λαϊκού τραγουδιού και η αντικατάστασή τους με κοσμοπολίτικα βλακώδη κατασκευάσματα που καταστρέφουν το μυαλό και την καρδιά των ανθρώπων και ιδίως των νέων.
Για να συντελεστεί αυτό πρέπει να ξηλωθούν οι ήρωες. Να μικρύνουν. Να γίνουν ίσοι με τους μικρόμυαλους και μικρόψυχους εκπροσώπους της αγέλης των δειλών που δυστυχώς εκπροσωπούνται κατά μεγάλο ποσοστό στην πολιτική εξουσία, στον πνευματικό κόσμο και στα Πανεπιστήμια.
Ο δεκαετής και πλέον μεγάλος αγώνας του 1821 περνάει στα ψιλά των σχολικών βιβλίων. Κάποιοι μάλιστα δεν τον αποκαλούν επανάσταση αλλά μεμονωμένο επεισόδιο στην ιστορία της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Κι όμως ένας έντιμος Τούρκος ιστορικός ο Δζεβζετ Μπέης στην πολύτομη ιστορία της οθωμανικής αυτοκρατορίας έντιμα την αποκαλεί «επανάσταση».
Ο Νίκος Καζαντζάκης μιλώντας το 1946 στο BBC είπε :
«Η πιο στοιχειώδης λογική αντιστάθηκε στην άγια ετούτη παραφροσύνη. Πως μια χούφτα ξαμάρτωτοι, πεινασμένοι, ανοργάνωτοι, μέσα σε μια Ευρώπη λυσσαλέα αντιδραστική, μπόρεσαν να σηκώσουν το κεφάλι και να ελπίσουν ελευθερία». Το ίδιο ακριβώς αναρωτήθηκε πολλά χρόνια νωρίτερα ο ίδιος ο πρωταγωνιστής της επανάστασης ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
Ήρωες του 1821 ήταν άνθρωποι με πάθη και με λάθη. Διέπραξαν σφάλματα ακόμα και βαρβαρότητες αλλά μέσα στο καμίνι του αγώνα απέδειξαν πως είχαν καρδιά και νου και κυρίως ανάγκη ελευθερίας. Ήξεραν να διευθύνουν τις μάχες. Εμείς απλά τους κρίνουμε και πολλές φορές τους αγνοούμε.
Κάποιοι εκπαιδεύτηκαν να διδάσκουν τις μάχες αυτές αλλά αδυνατούν να συμμετάσχουν και στην παραμικρή μάχη. Υποστηρίζουμε πολύ την θεωρία του πολιτικά εφικτού, θεωρία που αν εκείνοι οι ήρωες είχαν ενστερνιστεί, ακόμα θα κυμάτιζε στο ιερό αυτό έδαφος η ερυθρά ημισέληνος.
Αν εκείνοι με τα πάθη και τα λάθη τους δεν ήταν «παράφρονες», τώρα εμείς δεν θα μπορούσαμε, να υποστηρίζουμε τις ανοησίες μας.
Η δράση τους είναι οι πηγές της μνήμης, της αξιοπρέπειας και της ιστορικής έρευνας. Τα γεγονότα που οι ίδιοι με το αίμα και τη μπαρούτη τους δημιούργησαν, είναι η βάση της σύγχρονης ιστορίας μας. Γιατί όπως είπαμε ιστορία ίσον γεγονότα και όχι μόνο κρίσεις για τα γεγονότα όπως τις εκθέτουν διάφοροι πανεπιστημιακοί οι οποίοι, πολλές φορές, αμείβονται αδρά από ιδρύματα τύπου George Sorros.
«Ξεριζώστε, ξεριζώστε ανόητοι», φωνάζει ο Γάλλος ποιητής Zak Prever. Όσο όμως και αν ξεριζώσουν, όσο και αν αποδομήσουν, η Ιερή Δρύς έχει τεράστιες διαστάσεις και δεν πέφτει.
Δεν πεθαίνει το δέντρο ο ξυλοσχίστης πεθαίνει. Το υπογράφει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γράφοντας :
«Ο συγχωρεμένος ο Βραγένης το έκοψε. Σαν το' κόψε δεν είδε χαΐρι και προκοπή. Αρρώστησε και σε λίγες μέρες πέθανε........ Το μεγάλο δέντρο ήταν στοιχειωμένο».
Ας μην ξεχνάμε όμως πως το μεγάλο δέντρο, όσο και αν οι ρίζες του φτάνουν βαθειά στα υπόγεια υδάτινα ρεύματα, πρέπει να ποτίζεται συχνά από γενιά σε γενιά. Όχι για την δική του μα για την δική μας ανάγκη και απαντοχή. Με το μόχθο του σώματος και του πνεύματός μας. Με τον σεβασμό στο παρελθόν και την σκιά του.
Έλληνας γίνομαι όταν σέβομαι την ιστορία μου. Όταν σέβομαι την ιστορία όλων των πατρίδων.
Έλληνας γίνεσαι από το αίμα. Όχι αυτό που ρέει στις φλέβες, όπως λέει ο φασιστικός λόγος, αλλά από εκείνο που χύνεται για την υπεράσπιση της πατρίδας. Για την υπεράσπιση ενός σπιτιού, ενός χωραφιού, ενός σχολείου, ενός τάφου. Άρα για την υπεράσπιση κάθε πατρίδας.
Τελειώνουμε με δύο αποσπάσματα από τα λόγια δύο σημαντικών ανθρώπων.
Το πρώτο : «Μία από τας λεπτοτέρας ψυχικάς και διανοητικάς ευγενείας ενός λαού είναι ο πόθος του, το ενδιαφέρον, η στοργή του προς την πατρώαν ιστορίαν.
Όπως είναι παμφιλτάτη και θελκτική κάθε κώχη, κάθε γωνία του πατρικού σπιτιού κι όπως πλημμυρίζει τον νούν φιλόστοργον ξύπνημα εις το αντίκρυσμα κάθε κειμηλίου, κάθε εγγράφου, κάθε προγονικής περγαμηνής ή επιστολής, έτσι μεγάλη, ιερά φίλτατη, αιωνίως αχόρταγος να ίδη και ερυνήση πλειότερα, από την περασμένην ζωή των πατέρων και προγόνων πρέπει να είναι η επιθυμία και η έρευνα εις την συνείδησιν ενός λαού δια την Ιστορίαν».
Το δεύτερο: «Οι πατέρες υμών, φίλη νεολαία, έζησαν εις εποχήν μεταβολών, έπραξαν έργα άξια διαδόσεως είς υμάς. Εγώ δε ως σύγχρονος των πατέρων σας, ανέλαβον εκουσίως έργον υπέρ τάς δυνάμεις μου, ανέλαβον να συγγράψω τάς πράξεις των, ουχί προς απόλαυσιν δόξης ιστορικού αλλά διά να μείνωσιν εις υμάς, φίλη νεολαία, διδάσκαλος και οδηγός του βίου σας και γίνετε μιμηταί και επάξιοι απόγονοι εκείνων, αφιερούντες εις την πατρίδα τον νουν και τον βραχίονα, ίνα καυχάσθε ως άλλοι Σπαρτιάται «Άμες δε γι' εσόμεθα πολλώ κάρρονες».
Το πρώτο ανήκει στον Γ. Χατζή μιας από τις πιο δυναμικές φυσιογνωμίες της Ηπείρου πριν και μετά την απελευθέρωση.
Το δεύτερο είναι του πυρπολητή Κωνσταντίνου Νικόδημου, λόγος προς τη νεολαία των ψαριανών 1862.
Να λοιπόν που η ιστορία είναι το πιο εξειδικευμένο επιστημονικό μάθημα εθνικής και πολιτικής αντίστασης.
Μάθημα πολύτιμο ετούτες τις τραχιές μέρες που η χώρα μας οδηγείται ξανά δέσμια σε μια νέα ολοκληρωτική και αντιδραστική εποχή, που μέσα της πάντως θα γεννηθεί το καινούργιο, όπως και τότε μέσα στο μουχλιασμένο τοπίο της συμμαχίας των ισχυρών, γεννήθηκε η Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση.
http://www.agroeconomy.gr/article.php?id=693