Με αφορμή τη συζήτηση και ψήφιση από τη Βουλή με τη διαδικασία του επείγοντος του σχεδίου νόμου «Επείγουσες ρυθμίσεις των Υπουργείων Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών κλπ για την εφαρμογή της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων», η πρ. αν. Υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Με το σχέδιο νόμου που ψηφίζεται απόψε από τη Βουλή με τη διαδικασία του επείγοντος, μεταξύ άλλων (επανα)μεταφέρονται στην Εταιρεία Συμμετοχών του Δημοσίου του υπό ίδρυση «Υπερταμείου» Δημόσιας Περιουσίας οι μετοχές των 6 εταιρειών του Δημοσίου, οι οποίες συμπεριλαμβάνονταν στο πολυνομοσχέδιο με το οποίο ιδρύθηκε το «Υπερταμείο» τον Μάιο - και είχαν αφαιρεθεί κατά την τότε συζήτηση από τον Υπουργό Οικονομικών με τη δήλωση ότι «είναι υπό συζήτηση ανάμεσα σε μας και τους θεσμούς, δεν είναι μέρος του νομοσχέδιου».

Όπως αποδεικνύεται από την επανεισαγωγή τους προκειμένου να ολοκληρωθούν τα «προαπαιτούμενα» της, ίδιας με αυτής του Μαίου, Πρώτης Αξιολόγησης του Τρίτου Μνημόνιου, δεν πρόκειται παρά για διαδικασία «σαλαμοποίησης», γνωστή ήδη από την περίοδο «περάσματος» στη Βουλή των εφαρμοστικών νόμων των προηγούμενων δύο μνημονίων - ώστε να εξασφαλιστεί ότι δε θα υπάρξουν κάποιοι από τους εκάστοτε κυβερνητικούς βουλευτές που να μπορεί να «σκοντάψουν» υπό ολόκληρο το βάρος του εγχειρήματος.

Θυμίζω ωστόσο – και ως προς τη μνημονιακή «αντιπολίτευση», που εμφανίζει ακόμη μεγαλύτερη αμνησία - ότι και αυτές οι εταιρείες συμπεριλαμβάνονται, πρακτικά μαζί με τα πάντα, στο, 23 Κεφαλαίων, Παράρτημα του Τρίτου Μνημόνιου ονόματι «Μνημόνιο κατανόησης για ένα 30ετές πρόγραμμα του ESM», με 27 ολοκληρωμένα «πακέτα» ιδιωτικοποιήσεων και άλλες λίστες, που ψήφισε από κοινού με την «ανασχηματισμένη» κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στις 14.8.2015.

Μια υπερψήφιση κυριολεκτικά «εν λευκώ», καθώς παρά τις διαμαρτυρίες όσων καταψηφίσαμε Μνημόνιο και Παραρτήματα μαζί, εσχάτη ταπείνωση υπήρξε ότι από το συγκεκριμένο Παράρτημα το μόνο που ξέραμε ήταν ο τίτλος του: Ουδέποτε αναρτήθηκε στον ιστότοπο της Βουλής ούτε μοιράστηκε στους βουλευτές. Υπερψηφίσαντες και καταψηφίσαντες, πληροφορηθήκαμε σε γενικές γραμμές το περιεχόμενο του από δημοσίευμα της «Καθημερινής» λίγο αργότερα, ενώ ολόκληρο πρωτοδημοσιοποιήθηκε στα γερμανικά χάρη σε ανάρτηση Βουλευτή των Πρασίνων ένα μήνα αργότερα.

Τότε μάθαμε αυτό που δεν έπρεπε να ξέρουμε κατά την ψήφιση: Το Τρίτο Μνημόνιο συμπεριλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το πέρασμα στο «Υπερταμείο» όλων των συμμετοχών του Δημοσίου…

Τα μεγαλύτερα αγκάθια μεταξύ των 6 συνιστούν, βέβαια, η ΔΕΗ ΑΕ και οι δύο εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης, ΕΥΔΑΠ (Αθήνα, 2 εκ. συνδέσεις, 5 εκ. χρήστες) και ΕΥΑΘ (όλοι οι δήμοι της Θεσσαλονίκης). Οι δυο τελευταίες με προσιτά τιμολόγια νερού, εξαιρετικά κερδοφόρες - και η ΕΥΔΑΠ επιπλέον με 280 εκ. μετρητά στο ταμείο της.

Χωρίς δημόσια εταιρία παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας καμιά κυβέρνηση, όση καλή πολιτική θέληση κι αν διαθέτει, δε μπορεί να εφαρμόσει οποιαδήποτε πολιτική παραγωγικής ανασυγκρότησης προς όφελος του λαού και του τόπου, ούτε καν μια στοιχειώδη κοινωνική πολιτική απέναντι στους πολίτες της:

Όπως έχει δείξει και η διεθνής εμπειρία, αναγκάζοντας τα τελευταία χρόνια ακόμα και κάποια από τα μεγαλύτερα γερμανικά κρατίδια να «επανακρατιδιοποιούν» την ενέργεια, πληρώνοντας στις, κατά βάση γερμανικές και γαλλικές, πολυεθνικές της ενέργειας «λύτρα» πολλών δις ευρώ.

Το «σκάνδαλο των σκανδάλων», ωστόσο, αποτελεί η συμπερίληψη στο «Υπερταμείο» των εταιρειών ύδρευσης κι αποχέτευσης, επειδή:

-Το νερό και η προσωπική και περιβαλλοντική υγιεινή, σύμφωνα με την πρόβλεψη του τρίπτυχου του ΟΗΕ (νερό επαρκές, σε καλή ποιότητα, προσιτό οικονομικά ακόμα κι αν χρειάζεται να πωλείται κάτω απ’ το κόστος παραγωγής του) και η αντίστοιχη αποχέτευση και διαχείριση λυμάτων, δεν είναι απλώς θέμα στοιχειώδους ανθρώπινης αξιοπρέπειας, αλλά ακόμα και απλής επιβίωσης.

-Μέσα στα τελευταία χρόνια και υπό το κράτος σοβαρών κινημάτων ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των εταιριών ύδρευσης κι αποχέτευσης, 42 μεγαλουπόλεις σε όλο τον κόσμο – ανάμεσα τους, Παρίσι και Βερολίνο – μετά από σοβαρή ζημιά ως προς την τιμή, την ποιότητα του νερού και την κατάσταση των δικτύων τους, επαναδημοτικοποίησαν το νερό τους πληρώνοντας κατά κανόνα τεράστιες αποζημιώσεις στις πολυεθνικές του νερού SUEZ, VEOLIA κ.α.

-Μετά την κατάθεση το 2013 στην Κομισιόν 2 εκ. υπογραφών ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού απ’ όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ με τη σωστή, σύμφωνα με τις Συνθήκες, quota από την πρώτη – και μοναδική – στην ιστορία της ΕΕ επιτυχημένη Πρωτοβουλία Πολιτών, τη γνωστή right2water, θα έπρεπε να γίνει πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα.

Για να το αποφύγει, η Κομισιόν μέσω του τότε Επιτρόπου Εμπορίου Μισέλ Μπαρνιέ ανακοίνωσε ότι αποσύρει το νερό από τις συμβάσεις παραχώρησης. Σε ερώτηση Ευρωβουλευτή γιατί παρ’ όλα αυτά οι ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ παρέμεναν στο ΤΑΙΠΕΔ και στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, η Κομισιόν είχε απαντήσει – με τη μέγιστη δυνατή υποκρισία! - ότι αυτό αφορά την (τότε και προφανώς επίσης την τώρα) Ελληνική Κυβέρνηση: Όταν η ίδια αποτελούσε το 1/3 της τρόικας και το ¼ των «θεσμών»…

-Το Μάιο του 2014 σε δημοψήφισμα που διεξήγαγαν οι Δήμοι της Θεσσαλονίκης με συμμετοχή 215.000(!) πολιτών, το 95% ψήφισαν ΟΧΙ στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ.

-Ένα μήνα μετά την ψήφιση του Τρίτου Μνημόνιου, στις 8.9.2015, η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβούλιου συζήτησε και υιοθέτησε, απορρίπτοντας όλες τις τροποποιήσεις που επιχειρούσαν να την κάνουν «σούπα», Έκθεση της Ιρλανδέζας Lynn Boylan (Ευρωομάδα της Αριστεράς), που απαιτεί από την Κομισιόν να δράσει σε συμφωνία με τη right2water για τη δημιουργία ευρωπαϊκής νομοθεσίας που θα επιβάλλει το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό κατά τον ορισμό του ΟΗΕ του 2010, να σταματήσει να πιέζει για την ιδιωτικοποίηση του μέσω προγραμμάτων λιτότητας, να προωθήσει ενεργητικά, ειδικά για το νερό, συμβάσεις PuPs (Δημόσιου-Δημόσιου) και ν’ αποκλειστεί το νερό από τις υπό διαμόρφωση εμπορικές συμφωνίες με Καναδά και ΗΠΑ.

- Ευσεβείς, πράγματι, πόθοι! Η Ελλάδα μόλις ψήφισε ΥΠΕΡ της CETA, που μετά το ουσιαστικό «ναυάγιο» της TTIP θ’ αποτελέσει πλέον την «κερκόπορτα», ώστε οι μεγάλες αμερικάνικες πολυεθνικές, μέσω Καναδέζικων θυγατρικών τους, να ποδηγετήσουν ευρωπαϊκές κυβερνήσεις…

-Με την απόφαση 1906/2014, μετά από προσφυγή κατοίκων της Αθήνας, η Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας αποφάσισε ότι η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ (άρα και, κατ’ αναλογία, της ΕΥΑΘ) αντιστρατεύεται τα άρθρα 5 και 21 του Συντάγματος σχετικά με την ευθύνη του κράτους για προστασία της υγείας.

Για να διασφαλιστεί ο χαρακτήρας τους ως εταιρείες κοινωφελείς και δημοσίου συμφέροντος, έκρινε ότι θα έπρεπε να παραμείνει στο Δημόσιο τουλάχιστον το 50% συν 1 μετοχή. (Ήδη το 26% της ΕΥΑΘ – με το μεγαλύτερο πακέτο μετοχών ν’ ανήκει στη SUEZ - και το 38,7% της ΕΥΔΑΠ ανήκουν σε ιδιώτες μέσω πώλησης πακέτων μετοχών τους στο Χρηματιστήριο.)

Το πέρασμα ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο «Υπερταμείο» - το οποίο, όπως ορίζεται ρητά στον ιδρυτικό νόμο του Μαίου 2016 «δεν ανήκει στο Δημόσιο ούτε στον ευρύτερο δημόσιο τομέα» και «λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς» - σημαίνει ότι χάνουν τον κοινωφελή χαρακτήρα τους και την χάριν του δημοσίου συμφέροντος λειτουργία τους.

Το «Υπερταμείο», το οποίο θα ελέγχουν με άμεσο τρόπο οι δανειστές, προορίζει άλλα από τα assets του αποκλειστικά για ιδιωτικοποίηση (ότι ανήκει σε ΤΧΣ και ΤΑΙΠΕΔ, με τα συνολικά έσοδα να πηγαίνουν στο χρέος) και άλλα απ’ αυτά (ΑΔΗΣ και ΕΤΑΔ) για ιδιωτικοποιήσεις ή/και αξιοποίηση, με τα έσοδα τους να διοχετεύονται 50%-50% για χρέος και «ανάπτυξη». ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ προφανώς προορίζονται να πουληθούν ως προς το τμήμα μετοχών τους που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ με το μετοχικό περιορισμό που βάζει το ΣτΕ και ν’ «αξιοποιηθούν» για έσοδα 50%-50% ως προς το υπόλοιπο κομμάτι μετοχών, που κατέχει το Δημόσιο – με ότι θα σημάνει αυτό πριν απ’ όλα για τα τιμολόγια τους.

Με στόχο ν’ αποφέρουν τα μέγιστα για τους «επενδυτές», που θα έχουν το management όχι μόνο μέσω των λαβυρινθωδών σχέσεων των οργάνων του «Υπερταμείου», αλλά και με την ανάδειξη «στρατηγικών επενδυτών» (που άρα θα έχουν και το βασικό λόγο) - όπως γίνεται στα ΣΔΙΤ, αλλά και προανήγγειλε για την ΕΥΑΘ ο Πρωθυπουργός στην Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Η υπόθεση του δημοσίου συμφέροντος και ως προς το νερό παραμένει έτσι αποκλειστικά στα χέρια του λαού – σε μια Βουλή, που ούτε οι Οικολόγοι-Πράσινοι δεν τολμούν να ψηφίσουν υπέρ της περιφρούρησης του κοινωνικού χαρακτήρα του!

Όσο για την προσωπική εγγύηση του Υπουργού Οικονομικών ότι όσο είναι αυτός Υπουργός, οι εταιρείες νερού δεν πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν, παίρνοντας υπόψη ότι το «Υπερταμείο» συγκροτείται για 99 χρόνια, το βασικό ερώτημα είναι: Πόσα απ’ αυτά τα χρόνια υπολογίζει ότι θα είναι ο ίδιος Υπουργός Οικονομικών;»

Αθήνα, 27.9.2016