Ηρώ Κωνσταντοπούλου, Ετών 17.

Εκτελέστηκε σαν σήμερα, τις 5 Σεπτέμβρη 1944, στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής μαζί με άλλους 49 αγωνιστές αντιφασίστες.

«Ετσι ως αντικρίζω τα χώματα / ματωμένα, αναρριγώ, / κορίτσια της Καισαριανής / ραντίστε με τριανταφυλλόνερο / τα ηρωικά κορμιά μας».

(Πάνος Ν. Παναγιωτούνης)

Στις 5 του Σεπτέμβρη του 1944, η ΕΠΟΝίτισσα Ηρώ Κωνσταντοπούλου, εκτελείται από τους χιτλεροφασίστες κατακτητές. Θυσιάζεται στο βωμό της λευτεριάς, μαζί με άλλους 49 αγωνιστές αντιφασίστες.

Εγινε θρύλος, ακολουθώντας τον ηρωικό δρόμο των παιδιών της ΕΠΟΝ, που έπεφταν στο «σπίτι - κάστρο» της οδού Μπιζανίου, στην Καλλιθέα: «Πούθε έβγαινε; Απ' τα Νιάτα απ' τη θυσία, / τάχεν η ΕΠΟΝ γεννήσει η ηρωική /, να ξαναγράψουν μία παλιά Ιστορία / σε νέα σελίδα ακόμη πιο λαμπρή» (Σοφία Μαυροειδή - Παπαδάκη). Τα βλαστάρια που τραγουδούσαν πάντα τον Εθνικό Υμνο: «Χαίρε, ω Χαίρε, λευτεριά...». Ενιωσαν το χρέος τους στη ζωή - και επλήρωσαν τις ιδέες τους, με συνέπεια.

Δεκαεπτά χρόνια έζησε όλο κι όλο η Σπαρτιάτισσα, Ηρώ.

Αλλά, ήταν κοπέλα πολλαπλών ταχυτήτων.

Εζησε με τους ήχους των λόγων του Ρήγα Φερραίου, «τα δίκαια του Ανθρώπου» και το «όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά». Εδωσε μαθήματα ελευθερίας στους διώκτες της, στον περιβόητο συνεργάτη των χιτλερικών Αγήνορα.

Σ' αυτούς που φορούσαν τις γερμανικές στολές - «Ελληνες» - με επικεφαλής τον ταγματασφαλίτη Βάρβαλη - θύμιζε τα λόγια του Ρήγα Φερραίου, λίγο πριν την παραδώσουν στα γερμανικά SS: «Χάνει τα δίκαια του πολίτου, εκείνος οπού έγινεν εντόπιος εις ξένον βασίλειον και δε βοηθεί την πατρίδα του κι απ' εκεί, με όποιον τρόπον ημπορεί, αλλ' αδιαφορεί εις τας προσταγάς της. Ομοίως κι εκείνος όπου δέχεται φίκιον ή δούλευσιν ή χαρίσματα από χέρι τυράννου. Ο τοιούτος δε λέγεται πλέον πολίτης, αλλά προδότης...».

Αυτή που δόθηκε ολόψυχα στον αγώνα για τη λευτεριά της πατρίδας απ' τη χιτλεροφασιστική σκλαβιά, με τη ζωή και τη δράση της, ήταν ένα απ' τα πιο μαχητικά μέλη της ΕΠΟΝ. Στα δεκάξι της, μιλούσε γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά και γερμανικά: Ηταν πρώτη στον αγώνα, πρώτη στα μαθήματα...

Πρώτη σ' όλες τις εκδηλώσεις, ενάντια στους κατακτητές - βρισκόταν - πάντα στις πρώτες γραμμές της σκληρής πάλης. Αψηφούσε τους κινδύνους.

Δύο φορές συλλήφθηκε - ξυλοκοπήθηκε - βασανίστηκε, την τρίτη φορά, στις 2 μετά τα μεσάνυχτα, οι χιτλερικοί, με τα ελληνόφωνα όργανά τους, σπάνε την πόρτα της, στην οδό Βεΐκου 57.

Την οδηγούν στο άντρο των βασανιστηρίων της οδού Μέρλιν. Η Ηρώ φτύνει κατάμουτρα και μπατσίζει τον «Ελληνα» μεταφραστή.

Δε μίλησε.

Τη στέλνουν στο Χαϊδάρι, στην απομόνωση και σε συνέχεια στο θάλαμο των μελλοθανάτων (Ιούλης 1944).

Κι απ' εκεί στο ηρωικό Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Ανά πεντάδες μπροστά απ' τις κάννες των πυροβόλων.

Δεκαεφτά σφαίρες καρφώνονται στο κορμί της απ' τους φασίστες, για τα δεκαεφτά της χρόνια, για «παραδειγματισμό», είπαν οι χιτλερικοί...

Η Ηρώ έπεσε για τη λευτεριά του λαού, λίγες μέρες πριν απελευθερωθεί η Ελλάδα.

Το σώμα της ηρωικής Ελληνίδας, Ηρώς Κωνσταντοπούλου, έγινε λευτεριάς, λίπασμα: «Εσύ δε θα μου πεις ευχαριστώ /, όπως δε λες ευχαριστώ στους χτύπους της καρδιάς σου / που σμιλεύουν το πρόσωπο της ζωής σου /. Ομως εγώ θα σου λέω ευχαριστώ / γιατί γνωρίζω τι σου λέω ευχαριστώ / γιατί γνωρίζω τι σου οφείλω /... Αυτό το ευχαριστώ είναι το τραγούδι μου». (Γιάννης Ρίτσος)

Παναγιώτης Καραβασίλης

ριζοσπάστης 03.09.2005