Του Βασίλη Αγγελόπουλου.
Την απαραίτητη «κάλυψη» των ελλειμμάτων των Ταμείων, αναμένεται να προσφέρει ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), όταν τεθεί εν ισχύ.
Η πρόβλεψη που υπάρχει στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας, είναι ότι από την 1.1.2016 θα προχωρήσει η διαδικασία ενσωμάτωσης, όλων των ταμείων κύριας ασφάλισης σε ένα. Ο στόχος είναι προφανής: να καλυφθούν τα ελλείμματα του ΙΚΑ (2,16 δισ ευρώ) και του ΟΑΕΕ (800 εκατ ευρώ) κυρίως, για να συνεχιστεί ομαλά η καταβολή των συντάξεων.
Ειδικοί της ασφάλισης, θεωρούν ότι οι «μεγάλοι χαμένοι» αυτής της ενοποίησης θα είναι οι ασφαλισμένοι του δημοσίου, αφού θα υποχρεωθούν με τις εισφορές τους, οι οποίες είναι σταθερές και εξασφαλισμένες, να περιορίσουν κάπως τα ελλείμματα και να αποτρέψουν μια γενναία περικοπή συντάξεων, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.
Άλλωστε η εισπραξιμότητα που καταγράφεται στα δύο παραπάνω ταμεία δείχνει την εικόνα των εσόδων για τη φετινή χρονιά:
Στο ΙΚΑ βρίσκεται στο 44% και στον ΟΑΕΕ στο 55%.
Σε μια τέτοια περίπτωση, θεωρείται βέβαιο ότι ο σχεδιαζόμενος ενιαίος φορέας κοινωνικής ασφάλισης θα είναι εν τη γενέσει του ελλειμματικός. Οι συνδικαλιστές του Δημοσίου θεωρούν ότι έτσι παραβιάζονται οι αρχές της ισονομίας , της αναλογικότητας , της αλληλεγγύης των γενεών, μιας και οι εισφορές που θα δίνονται από μία κοινωνική ομάδα θα θυσιάζονται στο βωμό της άλλης η οποία είτε ακούσια ( αδυναμία καταβολής εισφορών ), είτε εκούσια ( εισφοροδιαφυγή ) θα επιχορηγείται από κάποιον που αναγκαστικά καταβάλλει τις εισφορές του και όχι από την υποχρέωση του κράτους η οποία θα περιορίζεται σε ένα μέρος της όλης σύνταξης.
Παράλληλα η δημιουργία ενιαίων διαδικασιών εισφορών και παροχών, ουσιαστικά δίνει την ευκαιρία για «οριζόντιες» περικοπές συντάξεων στο μέλλον, όταν και ο ΕΦΚΑ θα καταγράφει ελλείμματα, επίσημα.
Επίσης, οι εργαζόμενοι στην Κοινωνική Ασφάλιση προειδοποιούν για συνθήκες «διοικητικού χάους» για αρκετό χρονικό διάστημα, καθώς μόνο εύκολο δεν θα είναι να υπάρξει κοινή γραμμή πλεύσης από διαφορετικά μέχρι πρότινος, ταμεία (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ίσως ΟΓΑ).
Κάτι τέτοιο θα σημαίνει αύξηση των αιτήσεων σύνταξης που βρίσκονται σε αναμονή (σήμερα ανέρχονται σε περίπου 230.000), όπως και του χρόνου απονομής τους. Βέβαια, ο θεσμός της προσωρινής σύνταξης (80% του τελικού ποσού), δίνει τη δυνατότητα στους συνταξιούχους αυτής της κατηγορίας να έχουν κάποιο εισόδημα, αλλά το πρόβλημα παραμένει και εκτιμάται ότι θα διογκωθεί.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τρίτο μνημόνιο, το πρόβλημα της άτυπης αυτής παύσης πληρωμών από τα ταμεία αναγνωρίζεται και καταγράφεται η υποχρέωση για την κατάρτιση σχεδίου από την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και για την εκκαθάριση της συντριπτικής πλειοψηφίας των καθυστερούμενων πληρωμών για συντάξεις έως τον Δεκέμβριο του 2016.
Εχει μάλιστα προβλεφθεί η διοχέτευση ποσού της τάξης του 1 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα, για την υλοποίηση του στόχου αυτού, χωρίς βέβαια να διευκρινίζεται το πώς θα επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις έγκυρων στελεχών της δημόσιας διοίκησης, τα ταμεία ετησίως εκδίδουν 80.000-100.000 συνταξιοδοτικές αιτήσεις και, για να πετύχουν τον στόχο εντός του 2016 να μειώσουν τον χρόνο αναμονής από 2 χρόνια σε τουλάχιστον 12 μήνες, εκτιμάται ότι θα πρέπει να διπλασιάσουν την παραγωγή.
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής (ΠΟΠΟΚΠ), η δαπάνη για αποφάσεις συνταξιοδότησης που έχουν κατατεθεί ακόμη και πριν από 3-4 χρόνια και δεν έχουν ακόμη εκδοθεί εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 4,5 δισ. ευρώ.
www.dikaiologitika.gr
