Η καλοκαιρινή εικόνα με μικρά παιδάκια να παίζουν ανέμελα στην παραλία κάτω από τον καυτό ήλιο χωρίς καπέλο και αντηλιακό ανήκει πια στο παρελθόν.
Ο ζωοδότης ήλιος δεν είναι ακίνδυνος όσο ήταν πριν πενήντα χρόνια ,αφού με την μείωση του όζοντος της στρατόσφαιρας οι βλαβερές UVA ΚΑΙ UVB ακτίνες του ήλιου περνούν χωρίς ασφάλεια και προκαλούν σοβαρές βλάβες στα κύτταρα της επιδερμίδας.
Στο επιστημονικό άρθρο που θα διαβάσετε θα μάθετε τα πάντα αλλά και πως να προστατεύσετε τα βρέφη ή τα παιδιά σας από τον ήλιο. Εξάλλου το καλοκαίρι είναι προ των πυλών και καλό θα είναι να γνωρίζετε τους κινδύνους.
Της παιδιάτρου Χρυσάνθης Λαθήρα
Το δέρμα των μικρών βρεφών και των παιδιών έχει κάποιες ιδιαιτερότητες που το καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτο στις βλαπτικές επιδράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας.
Το πάχος του παιδικού δέρματος είναι μικρότερο από το πάχος του δέρματος της ενηλίκου ζωής. Σε ηλικία 6-8 εβδομάδων μετά την γέννηση , η επιδερμίδα έχει αποκτήσει φυσιολογικό πάχος, ενώ το χόριο παραμένει λεπτό για πολλά χρόνια. Οι θηλές του χορίου είναι λιγότερες , με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγαλύτερη σε έκταση έκθεση των κυττάρων της βασικής στιβάδας στην UV ακτινοβολία. Η παρουσία τριχών στο δέρμα των ενηλίκων είναι ακόμη ένας προστατευτικός μηχανισμός σε σχέση με το παιδικό δέρμα στο οποίο οι χνοώδεις τρίχες προστατεύουν λιγότερο από τις βλαπτικές επιδράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας.
Δεν φαίνεται να υπάρχουν διαφορές ως προς την ικανότητα μαυρίσματος μεταξύ παιδικής ηλικίας ,εφηβείας και ενήλικου ζωής εφόσον η ικανότητα παραγωγής μελανίνης ως προστατευτικού μηχανισμού από την UV έκθεση αναπτύσσεται πλήρως ήδη κατά τους πρώτους μήνες της ζωής.
Για να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από τον ήλιο και τις βλαπτικές ακτίνες του πρέπει να ακολουθήσουμε τους εξής κανόνες:
1) Σε κάθε έξοδό το παιδί πρέπει να φορά καπέλο με γείσο και γυαλιά με υψηλή απορροφητικότητα. Εάν το παιδί μεταφέρεται με καρότσι ,αυτό θα πρέπει να είναι εφοδιασμένο με ειδική τέντα.
2) Η ιδανικότερες ώρες για έξοδο τους καλοκαιρινούς μήνες είναι το πρωί έως τις 11 π.μ και το απόγευμα μετά τις 4μ.μ.
3) Μισή ώρα πριν την έκθεση στον ήλιο πρέπει να εφαρμόζουμε το αντηλιακό σε όλο το σώμα σε ικανοποιητική στρώση. Το αντηλιακό πρέπει να το ανανεώνουμε περίπου κάθε δύο ώρες . Αν το δέρμα του παιδιού βραχεί ή αν ιδρώσει πρέπει να επαναλάβουμε την εφαρμογή του αντηλιακού.
4) Στην παραλία εκτός από το αντηλιακό καλλυντικό μπορούμε να φορέσουμε στο παιδί ειδικό αντηλιακό μπλουζάκι του οποίου ο δείκτης προστασίας μπορεί να φτάσει έως 40 SPF .Τα απλά βαμβακερά μπλουζάκια δεν προστατεύουν επαρκώς από τον ήλιο ιδιαίτερα εάν βραχούν.
5) Για την ειδική ομάδα των βρεφών που είναι μικρότερα από τους 6 μήνες πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεχτικοί . Απαγορεύεται σε τόσο μικρά βρέφη να εκθέτονται στον ήλιο και αν χρειαστεί να είναι μαζί μας σε κάποια παραλία πρέπει να προστατεύονται με καπέλο και αντηλιακό με πολύ υψηλό δείκτη προστασίας (μεγαλύτερο από 30) ειδικό για την ηλικία τους δηλαδή με φυσικά φίλτρα και κυρίως να βρίσκονται κάτω από παχιά σκιά και όχι απλώς στην παραλία κάτω από μια ομπρέλα.
Ο καυτός ήλιος αντανακλά στην άμμο ,στα κύματα, στις πέτρες οπότε μπορεί να προκαλέσει ηλιακά εγκαύματα ακόμη και κάτω από την ομπρέλα.
Κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί αν τα αντηλιακά είναι απαραίτητα στη παιδική ηλικία. Τα αντηλιακά είναι απαραίτητα καθώς είναι γνωστό ότι το φάσμα UVB της ηλιακής ακτινοβολίας προκαλεί ηλιακό έγκαυμα, βλάβες στο DNA των κυττάρων του δέρματος, ενώ το φάσμα UVA προκαλεί μελάγχρωση ,ανοσοκαταστολή, και αντιδραστικές ρίζες O2 με αποτέλεσμα την έμμεση βλάβη του DNA και προδιάθεση για καρκίνο του δέρματος και φωτογήρανση. Ειδικά στα παιδιά η έντονη επεισοδιακή έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία κατά την παιδική ηλικία και εφηβεία αυξάνει τον κίνδυνο μελανώματος, πολλαπλών μελανοκυτταρικών σπίλων και φωτογήρανσης.
Τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν τα αντηλιακά στα παιδιά:
1) Αποτελεσματικότητα (αυξημένος δείκτης προστασίας)
2)Ασφάλεια (να μην ερεθίζουν το δέρμα και τα μάτια ,να μην προκαλούν τοξικότητα και αλλεργίες)
3) Ευκολία στη χρήση ,να μην είναι ιδιαίτερα λιπαρά και αισθητικά ανεπιθύμητα.
4) Φωτοσταθερότητα (αδιάβροχα στο νερό)
Σε βρέφη και μικρά παιδιά τα αντηλιακά με φυσικά φίλτρα (ZnO, TiO2) είναι πιο ασφαλή γιατί έχουν μικρότερη πιθανότητα απορρόφησης από το δέρμα,είναι λιγότερο ερεθιστικά για δέρμα και μάτια, έχουν μικρότερα ποσοστά αλλεργικών αντιδράσεων , είναι φωτοσταθερά και αδιάβροχα και απλώνονται με ευκολία στο παιδικό δέρμα.
Για τους εφήβους συνιστώνται ως ιδανικότερα τα αντηλιακά με χημικά φίλτρα διότι είναι λιγότερο λιπαρά στη σύστασή τους ,εφαρμόζονται εύκολα και είναι διακριτικότερα .
Επίσης είναι αρκετά φωτοσταθερά αλλά είναι ερεθιστικά για δέρμα και μάτια και είναι υπεύθυνα για αλλεργικές αντιδράσεις. Απορροφώνται από τη συστηματική κυκλοφορία αλά δεν έχει αποδειχθεί ότι διαταράσσουν το ορμονικό προφίλ.
Χρυσάνθη Λαθήρα
παιδίατρος
