Υπογονιμότητα ορίζεται ως η αποτυχία σύλληψης ενός ζευγαριού το οποίο συνευρίσκεται ερωτικά με ικανοποιητική συχνότητα σε κάθε κύκλο ( >10 επαφές το μήνα ) για μια περίοδο ενός χρόνου εφόσον η υποψήφια μητέρα είναι κάτω από 35 ετών.
Αν η γυναίκα είναι μεγαλύτερη από 35 χρονών τότε η περίοδος δοκιμασίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 6 μήνες για λόγους που θα αναλυθούν παρακάτω.
Πάνω από όλα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η υπογονιμότητα είναι πλέον ένα κοινό πρόβλημα. Πάνω από ένα στα έξι ζευγάρια στη χώρα μας αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να διευκρινιστεί ότι αν κανείς δει τη γονιμότητα σαν μία μαθηματική εξίσωση θα πρέπει να την ορίσει ως το άθροισμα της γονιμότητας της γυναίκας και της γονιμότητας του άνδρα.
Γονιμότητα Ζεύγους = Γονιμότητα Γυναικάς + Γονιμότητα Άνδρα
Αν λοιπόν το ζευγάρι απαρτίζεται από έναν υπεργόνιμο άνδρα και μία ελαφρά υπογόνιμη γυναίκα, το πιθανότερο είναι να μη δούμε ποτέ αυτό το ζευγάρι στο ιατρείο μας καθότι θα αποκτήσει τα παιδιά του χωρίς τη δική μας βοήθεια. Αν από την άλλη πλευρά, ένας ελαφρά υπογόνιμος άνδρας διαλέξει μία ελαφρά υπογόνιμη γυναίκα για να αναπαράγει το είδος του, το πιθανότερο είναι να δυσκολευτούν να συλλάβουν και να καταφύγουν σε τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής .
Σε γενικές γραμμές, στο περίπου 80% των περιπτώσεων υπογονιμότητας ευθύνεται μοιρασμένα είτε ο ανδρικός είτε ο γυναικείος παράγοντας και στο υπόλοιπο 15-20% των περιπτώσεων ευθύνονται και οι δύο πλευρές. Το ρήμα βέβαια ευθύνεται είναι κάτι που προσωπικά με ενοχλεί πάρα πολύ στην προσέγγιση της υπογονιμότητας. Ένα ζευγάρι που προσπαθεί με θυσίες προσωπικές και πολλές φορές οικονομικές και σωματικές να μετατρέψει σε καρπό την κοινή του πορεία δεν μπορεί επουδενί να χρησιμοποιεί όρους όπως ΦΤΑΙΕΙ ο άνδρας μου ή η γυναίκα μου. Πέρα από άκομψο είναι και άδικο καθότι όπως εξήγησα παραπάνω η γονιμότητα αποτελεί το άθροισμα και των δυο παραγόντων και αν υστερούμε στο τελικό αποτέλεσμα φταίνε τελικά και τα δύο μέρη .
Ας δούμε όμως αδρά όλα τα σχετικά εμπόδια που μπορούν να τεθούν στο κυνήγι της ευτυχίας μας
Προβλήματα σε σχέση με τα ωάρια
Προβλήματα με το σπέρμα
Προβλήματα με το μονοπάτι
Ενδομητρίωση
Πολλαπλοί μικρότερης σημασίας παράγοντες υπογονιμότητας
Προβλήματα με τα ωάρια
Απουσία ωαρίων στις ωοθήκες ή απουσία ωοθηκών (Σπάνιο)
Γενετικά ελλείμματα (χρωμοσωμικές ελλείψεις ή γονιδιακά σφάλματα)
Χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών στο παρελθόν
Πρώιμη ανεπάρκεια των ωοθηκών
Βλάβη των ωοθηκών από τοξικούς παράγοντες όπως χημειοθεραπεία
Αδυναμία ωρίμανσης ή απελευθέρωσης των ωαρίων (ανωοθυλακιορρηξία) ? (Συχνό)
Ορμονικές διαταραχές των αδένων που ρυθμίζουν την λειτουργία των ωοθηκών, όπως της υπόφυσης ( π.χ. υπερπρολακτιναιμία) ,του θυρεοειδή και των επινεφριδίων
Πολυκυστικές ωοθήκες χωρίς απαραίτητα να μιλάμε για την πλήρη κλινική εικόνα του συνδρόμου
Σωματικό Βάρος ( Υπερβολική πρόσληψη βάρους ή ακόμα και υπερβολική απώλεια είναι σε θέση να οδηγήσουν σε ανωοθυλακιορρηξία)
Αυτοάνοσες καταστάσεις επίσης μπορούν να πλήξουν την ωοθήκη
Αδυναμία του παραγόμενου ωαρίου να φτάσει στη σάλπιγγα όπως συμβαίνει σε
Συμφυσεις οι οποίες καλύπτουν την ωοθήκη και δεν επιτρέπουν την επικοινωνία αυτής με τη σύστοιχη σάλπιγγα
Ουλώδη ιστό ο οποίος κρατά την ωοθήκη μακριά από τη σάλπιγγα
Οι παραπάνω καταστάσεις οφείλονται είτε σε μικρόβια και πυελικές φλεγμονές είτε σε προηγηθέντα χειρουργεία είτε στην ενδομητρίωση
Έκπτωση της ποιότητας του ωαρίου
Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα της προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας αλλά είναι ένα φαινόμενο που το παρατηρούμε ενίοτε και σε νεαρές γυναίκες χωρίς εξήγηση . Στις τελευταίες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει χρωμοσωμικός παράγοντας (όπως κάποιο χρωμοσωμικό έλλειμα, μετάθεση ή αντιστροφή) ή ακόμη παθολογικός μεταβολισμός γλυκόζης ή ακόμα συχνότερα ενδόμητρίωση.
Η εμπειρία μου στις περιπτώσεις αυτές είναι ότι αν κανείς αναζητήσει και αντιμετωπίσει τους σχετικούς παράγοντες που ενοχοποιούνται για την κακή ποιότητα των ωαρίων παρά να καταδικάσει για πάντα τα ωάρια αυτής της γυναίκας μπορεί κατά ένα ποσοστό 60-70% να οδηγηθεί στο ευτυχές αποτέλεσμα .Το υπόλοιπο ποσοστό θα ευργετηθεί μόνο από τη δωρεά ωαρίων.
Πρόβλημα σπέρματος
Απουσία σπέρματος στους όρχεις η απουσία όρχεων (αζωοσπερμία μη αποφρακτικής αιτιολογίας)
Τα αίτια που οδηγούν σε αυτή την κατάσταση είναι:
χρωμοσωμικά ή γενετικά ή ελλείψεις,
αδυναμία καθόδου των όρχεων,
Χειρουργική αφαίρεση των όρχεων ( όγκοι των όρχεων είναι συνήθεις σε νεαρή ηλικία),
παρωτίττιδα (μαγουλάδες) ?μπορεί να επηρεάσει τη σπερματογένεση μόνο αν αυτή συμβεί κατά την εφηβεία ή μετά,
χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.sfakianoudis.gr