Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η πρώτη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή.
-Γράφει ο Κωστής Παλαμάς εκεί κάπου στις αρχές του 20ου αιώνα?
«Όσοι φοβούνται πως άμα χειραφετηθούν οι γυναίκες κι έμπουνε κι αυτές με τα όλα τους στον αγώνα της ζωής, θα χάσει η γυναίκα τη χάρη της και την ποίησή της, μου θυμίζουν τα επιχειρήματα του Ruskin και άλλων πως τάχα με τους σιδηροδρόμους και με τον πολιτισμό θα χάσει την ομορφιά η φύση. Και τι είναι το στρώσιμο και το πέρασμα ενός σιδηροδρόμου στ? απέραντα του φυσικού κόσμου γύρω του; Αφήνω πως μπορεί κανείς να υποστηρίξει πως κι ένα τρένο πλουτίζει τη φύση μ? ομορφιά. Ανάλογα κι οι φόβοι για τη χειραφετημένη γυναίκα μου φαίνονται ρομαντικοί. Όπως κι αν αποκατασταθούν οι γυναίκες, σε όλα ισότιμες με τον άντρα, η γυναίκα- το αιώνιο ?θηλυκό? του ποιητή- δε χάνεται. Πάντα θα ζει, θα ζώνεται και θα ξεζώνεται.»
(Κ. Παλαμάς, Άπαντα, τ. 10, Γκοβόστης)
Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη Αργία. Γρήγορα, όμως, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας έχασε το πολιτικό της υπόβαθρο και εορτάζεται ως έκφραση συμπαθείας των ανδρών προς τις γυναίκες, με προσφορά λουλουδιών και δώρων.
Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση τη δεκαετία του '60 αναζωογόνησε τη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας, που από το 1975 διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με αιχμή του δόρατος την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.
Η 8η Μαρτίου «σημάδεψε» το γυναικείο φύλο μετά την μεγάλη απεργία που έκαναν οι εργάτριες στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας στην Νέα Υόρκη των ΗΠΑ το 1857, ζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Η ίδια ημερομηνία επιλέχτηκε και τα επόμενα χρόνια από τις γυναίκες, όταν ήθελαν να διαμαρτυρηθούν για τις κακές συνθήκες εργασίας και να διεκδικήσουν ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα.
Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη Αργία. Γρήγορα, όμως, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας έχασε το πολιτικό της υπόβαθρο και εορτάζεται ως έκφραση συμπαθείας των ανδρών προς τις γυναίκες, με προσφορά λουλουδιών και δώρων.
Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση τη δεκαετία του '60 αναζωογόνησε τη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας, που από το 1975 διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με αιχμή του δόρατος την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.
Στο παρελθόν, ήταν μέρα διεκδικήσεων για τις γυναίκες του δυτικού κόσμου. Σήμερα, που έχουν πλέον χειραφετηθεί είναι απλώς μέρα εορτασμού.
Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας σήμερα 8 Μαρτίου 2012 και με αφορμή τη επέτειο, οφείλουμε να αναδείξουμε στην πράξη όλα εκείνα που συνθέτουν τη σύγχρονη γυναικεία παρουσία. Στις μέρες μας η γυναίκα κατακτά όλο και πιο σημαντική θέση στο χώρο της εργασίας, της γνώσης και της κοινωνικής προσφοράς.
Μία κατάκτηση για την Ανθρωπότητα, που πραγματώθηκε με σκληρούς αγώνες, κυρίως από τις γυναίκες.
Ωστόσο, παρά τους αγώνες και τις θεσμικές παρεμβάσεις για την ισότιμη εξέλιξη των γυναικών, εξακολουθούν να επιβιώνουν οι διακρίσεις και ανισότητες εις βάρος των γυναικών, τα αυξημένα ποσοστά ανεργίας, οι χαμηλές αμοιβές και συντάξεις.
Οι γυναίκες αποτελούν την περισσότερο πληττόμενη ομάδα του πληθυσμού από την ανεργία, τις απολύσεις και την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Αποτελούν ακόμα ευπαθή ομάδα, ευάλωτη στις άτυπες μορφές απασχόλησης, την ανασφάλιστη και μαύρη εργασία, την εκμετάλλευση αλλά και τη βία.
Σήμερα θυμόμαστε την μαχητική συνδικαλίστρια Κωνσταντίνα Κούνεβα, που έπεσε θύμα επίθεσης με βιτριόλι, αλλά και όλες τις γυναίκες σύγχρονες σκλάβες της σωματεμπορίας και του και το trafficking.
Οι αγώνες της γυναίκας, αλλά και όλων μας, για την κατάκτηση της πλήρους ισοτιμίας θα πρέπει να ενταθούν. Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας μας υπενθυμίζει αυτή την ανάγκη.
H εκπαίδευση των κοριτσιών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μια δίκαιη διακυβέρνηση επισημαίνει η UNICEF με αφορμή τη Παγκόσμια Ημέρας της Γυναίκας. Η οργάνωση αναφέρει μεταξύ άλλων ότι μόνο στο Πακιστάν κάθε χρόνο σημειώνονται 1.000 εγκλήματα τιμής, ενώ στην Ινδία 25.000 γυναίκες δολοφονούνται ετησίως ή παραμορφώνονται για οικονομικές διαφορές των οικογενειών.
Ένα εκατομμύριο θηλυκά βρέφη πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας προγεννητικής επιλογής, ή και δολοφονίας τους μετά τη γέννησή τους.
Με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας, η UNICEF επισημαίνει πως η επένδυση στις γυναίκες και τα κορίτσια και συγκεκριμένα η εκπαίδευση των κοριτσιών, η κατάργηση των διακρίσεων και των αναχρονιστικών και βλαπτικών παραδόσεων, η καταδίκη και ο εξοβελισμός της βίας και η ενδυνάμωση της θέσης της γυναίκας είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη μείωση της φτώχειας, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δίκαιη διακυβέρνηση.
Σύμφωνα με τη UNICEF οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών στον κόσμο είναι ποικίλες :
· Εγκλήματα «τιμής»: Αν και διαφέρουν από λαό σε λαό, έχουν ένα κοινό παρονομαστή: τη βία και συχνά το φόνο. Οι επιθέσεις με οξύ και οι πυρπολήσεις είναι συνήθεις. Για παράδειγμα στο Πακιστάν υπολογίζεται πως συμβαίνουν 1.000 τέτοια εγκλήματα τιμής κάθε χρόνο.
· «Εγκλήματα για την προίκα»: Στην Ινδία υπολογίζεται πως κάθε χρόνο 25.000 γυναίκες δολοφονούνται ή παραμορφώνονται για οικονομικές διαφορές των οικογενειών.
· Ο βιασμός ως όπλο στους πολέμους: Μια συνήθης πρακτική σε όλες τις σύγχρονες συρράξεις. Στη γενοκτονία της Ρουάντα του 1994 τουλάχιστον 500.000 γυναίκες βιάσθηκαν και κακοποιήθηκαν βάναυσα.
· Οι γάμοι των κοριτσιών σε πρώιμη ηλικία: Στην Ασία το 1 στα 2 κορίτσια παντρεύονται πριν τα 18 (9,7 εκατομμύρια κορίτσια). Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Αφρική είναι 42% και στη Λατινική Αμερική 29%.
· Η «επιλογή» του φύλου των παιδιών πριν από τη γέννηση: Η UNICEF εκτιμά πως 1 εκατομμύριο θηλυκά βρέφη πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας τέτοιων πρακτικών προγεννητικής επιλογής, ή ακόμα και μετά τη γέννησή τους, από βρεφοκτονία. Ως αποτέλεσμα, για παράδειγμα στην Ινδία σε μερικές περιοχές αναλογούν 861 γυναίκες για κάθε 1.000 άνδρες.
· Ανισότητα στην εκπαίδευση: Το 1 στα 5 κορίτσια παγκοσμίως που ξεκινούν το δημοτικό σχολείο δεν το τελειώνουν, ενώ υπολογίζεται πως μέχρι το 2015 θα υπάρχουν 6 εκατομμύρια λιγότερα κορίτσια στο σχολείο από ότι αγόρια παγκοσμίως.
· Στέρηση βασικών δικαιωμάτων έκφρασης και συμμετοχής: Σε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία οι γυναίκες γενικά απαγορεύεται να ψηφίσουν ή να διεκδικήσουν δημόσιο αξίωμα, να οδηγούν οχήματα ή να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Σε άλλες χώρες δεν έχουν τα αντίστοιχα δικαιώματα σε ιδιοκτησία και κληρονομιά.
· Ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων: Περίπου 3 εκατομμύρια κορίτσια κάθε χρόνο πέφτουν θύματα αυτής της απαράδεκτης πρακτικής κατά κύριο λόγο σε αρκετές Αφρικανικές χώρες.
