«Ο φωτορεπόρτερ Ρουμπέν Εσπινόσα δολοφονήθηκε άγρια μαζί με τέσσερις γυναίκες».
Μια φωτογραφία του και λίγες γραμμές ήταν η πρώτη είδηση που έκανε τον γύρο του κόσμου. Οσο τα ρεπορτάζ αφηγούνταν τη ζωή του αδικοχαμένου δημοσιογράφου, οι νεκρές γυναίκες παρέμειναν «ανώνυμες», παράπλευρες απώλειες δίχως υπόσταση.
Το φρόντισε και ο Εισαγγελέας του Μεξικού που ερευνά την υπόθεση, ο οποίος τις όρισε κυνικά με έναν αριθμό που αντιστοιχεί στην ηλικία τους: είναι απλώς οι 40, 32, 29 και 18. Σαν δευτερεύοντα πρόσωπα ενός δράματος, λες και η κτηνώδης δολοφονία τους είχε λιγότερη αξία, δεν μίλησε για τα βασανιστήρια και τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστησαν πριν δεχτούν τη χαριστική βολή με το ίδιο το όπλο που σκότωσε τον Εσπινόσα.
Εως πριν από λίγες ημέρες μόνο η «32» ξέφυγε από την ανωνυμία.
Ηταν η ακτιβίστρια Νάντια Βέρα από την Τσιάπας. Ανθρωπολόγος, μέλος της Φοιτητικής Συνέλευσης της Χαλάπα, από τις πρωταγωνίστριες του κινήματος #Είμαι132 (το κίνημα των αγανακτισμένων φοιτητών του Μεξικού).
Δούλευε στη Διεθνή Εκθεση Κινηματογράφου και Βίντεο και συντόνιζε το Διεθνές Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών «4Χ4».
Τον Νοέμβριο του 2014 μπροστά στις κάμερες κατήγγειλε προφητικά «για οτιδήποτε μου συμβεί θα ευθύνεται ο Χαβιέρ Ντουάρτε Οτσόα».
Ο κυβερνήτης δηλαδή της Πολιτείας της Βερακρούς, τον οποίο είχε καταγγείλει -όπως και ο Εσπινόσα- ως ηγέτη ενός τόπου ανομίας και επικεφαλής της πιο επικίνδυνης για την ελευθερία της έκφρασης Πολιτείας του Μεξικού: επί της θητείας του έχουν δολοφονηθεί 15 δημοσιογράφοι.
Εσπινόσα και Βέρα είχαν δεχτεί θανάσιμες απειλές για τις καταγγελίες τους για τον Οτσόα. Και οι δύο αναγκάστηκαν να φύγουν από τη Βερακρούς και να βρουν καταφύγιο στην πόλη του Μεξικού, νομίζοντας πως θα ήταν πιο ασφαλείς. Διαψεύστηκαν.
Ονομα και πρόσωπο
Οπως και για τη Νάντια, έτσι και για τις άλλες νεκρές «γυναίκες ? αριθμούς», ακτιβιστές και γυναικείες οργανώσεις ανέλαβαν να τους δώσουν όνομα, πρόσωπο και «ιστορία» μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα.
«40. Η Αλεχάντρα. Αόρατη για τα μίντια. Δούλευε ως οικιακή βοηθός. Είχε μια ζωή, φίλους, ένα παρελθόν και ένα μέλλον. Είχε όνειρα που άξιζαν όσο όλων των άλλων ανθρώπων και της τα στέρησαν».
Η «18» είναι η Γεσένια Κιρός Αλφάρο, έφυγε στα 16 της από το Μεξικάλι της κάτω Καλιφόρνιας, συγκατοικούσε με τη Νάντια, δούλευε ως μακιγιέζ και έστελνε χρήματα στη μητέρα της.
Η «29» ήταν η Μίλε Βιρχίνια Μαρτίν από την Κολομβία και η οικογένειά της, συμπυκνώνοντας την οργή γι? αυτές τις διακρίσεις ακόμη και στον θάνατο, δεν θέλησε να αφηγηθεί τη ζωή της σε αυτούς που αρνήθηκαν να της δώσουν υπόσταση.
της Χριστίνας Πάντζου
(από Εφημερίδα των Συντακτών)
