του Νίκου Σκοπλάκη.
Πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια, ο σαθρός, αλλά εμπράγματος τότε θρίαμβος του νεοφιλελεύθερου εκσυγχρονισμού είχε εγκαθιδρύσει μια πλαστή, πλην όμως χρηστική αντίθεση: από τη μια ήταν η ακαμάτρα, αναχρονιστική και ανώριμη Αριστερά που επέμενε να υπάρχει ως Αριστερά. Από την άλλη ήταν οι προκομμένοι, εκσυγχρονισμένοι και ώριμοι αριστεροί, οι οποίοι ήταν πρόθυμοι να επιδιώξουν διάφορους θετικούς και, βεβαίως, εφικτούς στόχους εντός και πλησίον του εκσυγχρονιστικού κυβερνο-ΠΑΣΟΚ, αλλά και κάθε άλλης πολιτικής κινητικότητας, με αναδιαρθρώσεις και περιορισμούς εις βάρος των εργαζόμενων τάξεων. Ο εξωτερικός, ως προς το περιεχόμενο των διακηρύξεων, συστημικός λόγος απένειμε στους προκομμένους, παινεμένους και επικυρωμένους από τα Συγκροτήματα πρώην (ή μηδέποτε υπάρξαντες) αριστερούς τον ανακαινιστικά στιλπνό τίτλο του «κεντροαριστερού». Στον θαλερό λόγο των «βηματοδοτών», οι αριστεροί της Αριστεράς ήταν ανώριμοι, ανεύθυνοι ή φρενοβλαβείς. Αντιθέτως, οι εκσυγχρονισμένοι της κατά κυβερνο-ΠΑΣΟΚ νεοφιλελεύθερης ετερονομίας ήταν, έξω από κάθε ορθολογική αποτίμηση πολιτικών κατηγοριών, διθυραμβικά «κεντροαριστεροί».
Αυτοί οι αξιαγάπητοι «κεντροαριστεροί» προσκόμισαν τη φλογερή πίστη τους για τον σημιτικό εκσυγχρονισμό ως σύστημα κρατικοδίαιτης ιδιωτικής πρωτοβουλίας, με στρατηγικούς προσανατολισμούς την εξάλειψη κάθε κοινωνικής πολιτικής, την αποψίλωση κάθε εργασιακής προοπτικής, την ενοχοποίηση κάθε κοινωνικής διεκδίκησης στο φόντο του αυταρχισμού και της πειθάρχησης. Συναίνεσαν στην έκπτωση της πολιτικής σε χρησιμοθηρία και καζάντισαν από τη χρησιμοθηρία σαν ιδεολογία. Οι λατρεμένοι «κεντροαριστεροί» κατάφεραν να μην εφάπτονται ποτέ με έννοιες όπως «εργατική δύναμη», «εκμετάλλευση», «δίκαια αναδιανομή». Όχι κατά τύχη, αλλά κατά πολιτική συνέπεια, αφού είναι νεοφιλελεύθεροι δεξιοί.
Στην εποχή του μνημονιακού πολέμου εναντίον της κοινωνίας, οι πολυύμνητοι «κεντροαριστεροί» καλούνται να ενισχύσουν τις διαχειριστικές ελίτ με εμφάνιση ξαναζεσταμένης ομελέτας. Ενώ στο έδαφος των Μνημονίων οι δύο πρώην ισχυροί πόλοι της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης συρρικνώθηκαν ετεροβαρώς στην κυβερνώσα Ακροδεξιά του «ευρωπαϊκού κεντροδεξιού μετώπου», η ακαμάτρα, αναχρονιστική κι ανώριμη Αριστερά διεκδικεί κοινωνική και πολιτική αυτοδυναμία, υπερασπιζόμενη την δημοκρατική αξιοπρέπεια, τον κοινωνικό μετασχηματισμό και την πλήρη ρήξη με το νεοφιλελεύθερο αυταρχικό πρότυπο, το οποίο επέτρεψε στους σφριγηλούς «κεντροαριστερούς» να ασκούν τη μικροεξουσία του παραγοντίστικου οράματός τους. Το ίδιο όραμα μετονομάζεται σε «εθνική ανασυγκρότηση» (αλίμονο!) και με την κουτοπόνηρη κοινωνιολογία του επιχειρεί να γίνει συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε κυβερνώντα μνημονιακά αποκόμματα ή νεοδεξιά εκβλαστήματα και στα ΜΜΕ της εργολαβίας. Παλιά τους τέχνη κόσκινο, αφού χάρη σ' αυτά προσήλθαν ως «ανερχόμενοι». Εν τω μεταξύ, όμως, η δύναμη του νεοφιλελεύθερου «αυτονόητου», που εγκαλεί τους πάντες να συμμορφωθούν, δεν είναι καθόλου ακαταμάχητη. Χρειάζεται δουλειά, «Ανατροπή» και (όπως πάντα) σύστημα. Ακριβώς εκείνο το σύστημα που επιδιώκει να αλλάζουν τα πρόσωπα στο κυβερνητικό μνημονιακό μπλοκ για να παραμένει κυβερνητικό. Οι άλκιμοι «κεντροαριστεροί» διατίθενται ως συστημικοί, νεοφιλελεύθεροι, κοινωνικά συντηρητικοί, πανέτοιμοι να υπερασπιστούν το παραγωγικό τους υπόδειγμα. Πώς το έγραφε ο πατερούλης Σημίτης; «Ο φαύλος κύκλος πρέπει να σπάσει»;
Ωστόσο, φαύλος κύκλος του εξωτερικού, ως προς τα περιεχόμενα, συστημικού λόγου είναι η συνθηματολογική βαναυσότητα, που παρουσιάζει για «προοδευτική ανασυγκρότηση» τους μπαλαντέρ των Σαμαρά και Βενιζέλου και για «δημοκρατική αλλαγή της Ευρώπης» τις ευλογίες του συμμάχου των Χριστιανοδημοκρατών. Μπορεί να έχουν άλλα ελλείμματα οι θαυμαστοί «κεντροαριστεροί», αλλά κανείς δεν μπορεί να τους προσάψει έλλειμμα ρεαλπολιτίκ: «Quand il y a ? manger pour huit, il y en a bien pour dix», όπως έγραφε και ο Μολιέρος στον «Φιλάργυρο».
Μ' αυτόν τον λόγο που επιδιώκει να επιβάλει την αφωνία των καταπιεζόμενων τάξεων, που συγκλίνει με τεχνοκρατικά-κατασταλτικά πρότυπα της Βραζιλίας του 1964, που κάνει τις έννοιες-λάστιχο, αρκεί να εμποδιστούν ο «όχλος» και η «ανώριμη» Αριστερά να πάρουν την εξουσία, οι «κεντροαριστεροί» προστρέχουν και στην παραπολιτική φυτολογία: Αν συγκροτηθούν ως «Ελιά», ίσως αποκληθεί ο Μέγας Υποβρύχιος «Λευκό Γιασεμί» και η δολοφονική λιτότητα «Ταπεινό Χαμομηλάκι». Άλλωστε, μόνο με μια περίτεχνη συνδυαστική σκιερών και λουλουδιασμένων λέξεων θα μπορούσε να καλυφθεί, εντελώς προσωρινά, η μούχλα.
* Ο Νίκος Σκοπλάκης είναι ιστορικός
πηγή: Η Αυγή.
