Όταν νιώθετε μελαγχολία το πιθανότερο είναι να σκέφτεστε ότι είστε από τη φύση σας ανεπαρκείς ή απλά ότι δεν είστε καλοί. Είστε σίγουροι ότι έχετε άσχημο χαρακτήρα ή ότι είστε ανάξιοι. Συνήθως όταν νιώθουμε μελαγχολία βιώνουμε μια έντονη συναισθηματική αντίδραση απελπισίας και αυτομομφής. Μπορεί ακόμα και να αδρανοποιούμαστε ή και να παραλύουμε στην καθημερινότητά μας γεμάτοι φόβο και απροθυμία να συμμετάσχουμε στους καθημερινούς ρυθμούς της ζωής.
Γράφει ο ψυχοθεραπευτής Ντέιβιντ Μπερνς στο σύγγραμμα «Αιαθανθείτε Καλά- η αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάθλιψης χωρίς φάρμακα».
Εξαιτίας των αρνητικών συναισθημάτνω και συμπεριφορικών συνεπειών του απόλυτου τρόπου σκέψης σας το πρώτο βήμα είναι σταματήσετε να πιστεύετε ότι είστε ανάξιοι. Βέβαια, είναι πιθανόν να μην μπορέσετε να καταφέρετε κάτι τέτοιο έως ότου πειστείτε πως αυτές οι σκέψεις είναι λανθασμένες και εξωπραγματικές.
Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό;
Πρέπει να σκεφτείτε πως η ανθρώπινη ζωή είναι μια αέναη διαδικασία που αφορά μια συνεχώς μεταβαλλόμενη φυσική κατάσταση καθώς και έναν μεγάλο ρυθμό γρήγορα εναλλασσόμενων σκέψεων συναισθημάτων και συμπεριφορών. Η ζωή σας συνεπώς είναι μια διαρκής εμπειρία που εξελίσσεται. Δεν είστε αντικείμενα γι΄αυτό και οποιαδήποτε ετικέτα είναι περιοριστική, αναξιόπιστη και ασαφής. Οι αόριστοι χαρακτηρισμοί όπως ανάξιος ή κατώτερος δε δίνουν καμιά πληροφορία και δε σημαίνουν τίποτα.
Παρόλα αυτά μπορεί ακόμα να πιστεύετε πως είστε κατώτεροι. Τι αποδείξεις όμως έχετε γι αυτό; Ίσως πείτε. Νιώθω ανάξιος άρα είμαι ανάξιος. Αλλιώς γιατί να νιώθω τόσο δυσβάσταχτα συναισθήματα; Τα λάθος που κάνετε είναι η συναισθηματική λογική.
Τα συναισθήματά σας δεν προσδιορίζουν την αξία σας αλλά τη σχετική κατάσταση της ηρεμίας ή της αναστάτωσής σας. Μια απελπισμένη συναισθηματική κατάσταση δεν υποδεικνύει ότι είστε κακός ή ανάξιος απλά ότι σκέφτεστε πως είστε έτσι. Επειδή διακατέχεστε από μια προσωρινή καταθλιπτική διάθεση σκέφτεστε παράλογα και εξωπραγματικά για τον εαυτό σας.
Όπως τα συναισθήματά σας δεν εκφράζουν την αξία σας έτσι και οι σκέψεις και οι συμπεριφορές σας δε δηλώνουν αυτό που πραγματικά είστε. Ορισμένοι μπορεί να είναι θετικοί, δημιουργικοί και αισιόδοξοι. Οι περισσότεροι είναι ουδέτεροι. Άλλοι μπορεί να είναι καταστροφικοί. Τα χαρακτηριστικά αυτά μπορεί να μεταβληθούν αν καταβάλλετε προσπάθεια.
Θυμηθείτε 3 ουσιαστικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε όταν νιώθετε απογοητευμένοι.
1. Επικεντρωθείτε στις αυτόματες αρνητικές σκέψεις σας. Γράψτε τις. Μην τις αφήνετε να στριφογυρίζουν στο μυαλό σας, παγιδεύστε τις σε ένα χαρτί.
2. Προσπαθήστε να καταλάβετε πώς διαστρεβλώνετε την αλήθεια? είναι άραγε πραγματικά όλα όσα καταγράψατε;
3. Υιοθετήστε έναν πιο αντικειμενικό τρόπο σκέψης που θα αντιστρατεύεται εκείνον που σας έκανε να υποτιμάτε τον εαυτό σας. Όταν το κάνετε θα αρχίσετε να νιώθετε καλύτερα. Θα ενισχύσετε την αυτοεκτίμησή σας και η αίσθηση της αναξιότητάς σας θα εξαφανιστεί.
Γρηγόρης Σίμος ψυχίατρος ?ψυχοθεραπευτής
πηγή: enikos.gr
