Τη μνημονιακή έρημο, όπου νομιμοποιούνται πάσης φύσεως αυθαιρεσίες και παρανομίες με την καταβολή χρηματικού προστίμου για εισπρακτικούς λόγους, σε μια διαδικασία που διεκπεραιώνεται αποκλειστικά μεταξύ ιδιωτών, χωρίς κανέναν έλεγχο δημόσιας αρχής, ταράσσει νέα απόφαση του ΣτΕ.
Το Ε' Τμήμα του δικαστηρίου, με την 4903/2013 απόφασή του, έκρινε ότι η Διοίκηση υποχρεούται να επιβάλει την κατεδάφιση αυθαίρετων κτισμάτων εντός του αιγιαλού, ανεξαρτήτως του χρόνου κατασκευής τους και του μόνιμου ή μη χαρακτήρα τους. Αφορμή ήταν η προσφυγή που κατέθεσαν ενδιαφερόμενοι για την ακύρωση 25 πρωτοκόλλων κατεδάφισης, άρσης και απομάκρυνσης αυθαίρετων κατασκευών σε χώρους του αιγιαλού, τα οποία εκδόθηκαν το 2006 και το 2007 από τον τότε προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας του νομού Αιτωλοακαρνανίας, τις ξύλινες κατασκευές στην Τουρλίδα Μεσολογγίου, τις ονομαζόμενες πελάδες.
Ο προϊστάμενος για την πράξη του αυτή, να εφαρμόσει τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία, τιμωρήθηκε μάλιστα με μετάθεση. Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση με το σκεπτικό ότι δεν διέθεταν άδεια και βάσει των νόμων 2971/2001 "αιγιαλός και παραλία και άλλες διατάξεις" και του προϊσχύσαντος 2344/1940 "περί αιγιαλού και παραλίας" συνάγεται ότι "αυθαίρετα κτίσματα, ανεγειρόμενα εν μέρει ή εν όλω εντός του αιγιαλού ή της παραλίας ή εντός της θάλασσας, κατεδαφίζονται υποχρεωτικώς.
Οι διατάξεις αυτές, ειδικές σε σχέση με τις γενικές διατάξεις περί αυθαιρέτων κατασκευών, αποσκοπούν στην άμεση και αποτελεσματική προστασία του αιγιαλού και του θαλασσίου χώρου και επιβάλλουν την αποκατάσταση της μορφής τους, η οποία έχει αλλοιωθεί με τη χωρίς άδεια ανέγερση πάσης φύσεως τεχνικού έργου, κτίσματος ή κατασκευάσματος. Αυθαίρετα κτίσματα, ανεγειρόμενα εν μέρει ή εν όλω εντός του αιγιαλού ή της παραλίας ή εντός της θάλασσας, κατεδαφίζονται υποχρεωτικώς".
Ταυτόχρονα εξηγεί διεξοδικά σε ποιες περιπτώσεις και υπό ποιες προϋποθέσεις επιτρέπεται η κατασκευή τεχνικών έργων επί του αιγιαλού ή της παραλίας. Ήτοι "μόνον εφόσον τηρηθεί η διαδικασία του άρθρου 12 ή του άρθρου 14 του Ν. 2971/2001, αναλόγως της φύσεως του έργου, και με την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι όροι προστασίας της ακτής, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος. Εάν η διαδικασία αυτή δεν τηρηθεί, τα επί του αιγιαλού ή εντός της θάλασσας ανεγερθέντα κτίσματα είναι αυθαίρετα και κατεδαφιστέα".
Προσθέτει δε ότι η χορήγηση άδειας εκτέλεσης τεχνικού έργου απαιτείται σε κάθε περίπτωση, ακόμη και όταν πρόκειται για έργα διαμόρφωσης της ακτής, προς αποφυγή πρόκλησης κινδύνου ή ατυχήματος, όπως και για έργα προστασίας των ακτών από τη διάβρωση, "τα οποία εκτελούνται κατά τις διατάξεις περί δημοσίων έργων".
Σε άλλο σημείο υπογραμμίζεται ότι η παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης αιγιαλού, παραλίας, συνεχόμενου ή παρακείμενου θαλάσσιου χώρου, ή του πυθμένα, για την εκτέλεση έργων που εξυπηρετούν εμπορικούς, βιομηχανικούς, συγκοινωνιακούς, λιμενικούς ή άλλου είδους σκοπούς, που προβλέπονται από το θεσμικό πλαίσιο του 2001, προϋποθέτει απόφαση του υπουργού Οικονομικών και την τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας.
Ειδικά για τις πελάδες καθιστά σαφές πως η εκμίσθωσή τους από το Ελληνικό Δημόσιο για κάποιο χρονικό διάστημα δεν υποκαθιστά την άδεια της αρμόδιας αρχής, "οι δε αιτούντες δεν προβάλλουν ότι είχαν προηγουμένως ληφθεί οι προβλεπόμενες στον νόμο ειδικές άδειες για την ανέγερση των πελάδων".
Στην απόφαση παρατίθενται προηγούμενες αποφάσεις του ΣτΕ 3356/2008, 3483/2003, 377, 378/2002 κ.ά. με τις οποίες έχει κριθεί πως ο αιγιαλός δεν δημιουργείται με σχετική πράξη της Πολιτείας, αλλά προκύπτει από φυσικά φαινόμενα, δηλαδή τις μεγαλύτερες αλλά συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων. Και για να διαπιστωθεί το πραγματικό αυτό γεγονός, προβλέπεται η διοικητική διαδικασία καθορισμού και του αιγιαλού.
Την απόφαση του προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας Νομού Αιτωλοακαρνανίας υπερασπίστηκαν και παρενέβησαν "υπέρ του κύρους των προσβαλλομένων πρωτοκόλλων" οι οργανώσεις: Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος, Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική, WWF Ελλάς, Μεσόγειος SOS και ο σύλλογος για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ.
Σταυρογιάννη Λούλη (απο ΑΥΓΗ)
