Κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, σε όλο τον κόσμο η μέρα είναι αφιερωμένη στην ενημέρωση γύρω από θέματα ψυχικής υγείας και στη στήριξη των σχετικών ενεργειών.
Αυτή η μέρα δίνει την ευκαιρία σε όλους όσοι εμπλέκονται στο χώρο της ψυχικής υγείας να μιλήσουν για τη δουλειά τους, τους προβληματισμούς τους και να προτείνουν λύσεις για την καλυτέρευση της ψυχικής υγείας των πολιτών όλου του πλανήτη.
Το θέμα της φετινής ημέρας είναι «Ζώντας με τη σχιζοφρένεια», με τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία (WHO) να εστιάζει στην ποιότητα ζωής των ατόμων με σχιζοφρένεια.
Συνέδριο διοργανώνεται σήμερα και αύριο (9 & 10.10.2014) από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγιεινής (World Federation for Mental Health) σε συνεργασία με την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, στην Αίγλη του Ζαππείου.
Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο ομότιμος καθηγητής Γ. Χριστοδούλου θα τονίσει ότι οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια δεν χαίρουν της ίδιας φροντίδας με τους μη πάσχοντες. Στοιχεία δείχνουν ότι σπάνια υποβάλλονται σε αγγειοπλαστική και εισάγονται σε νοσοκομείο όταν έχουν επιπλοκές διαβήτη, ενώ δεν λαμβάνουν θεραπεία διακοπής καπνίσματος. Επιπλέον, δεν προφυλάσσονται από τη χρήση ουσιών, κάτι που έχει μεγάλη σημασία, καθώς ένας από τους πυροδοτικούς μηχανισμούς της σχιζοφρένειας είναι η χρήση χασίς.
Περίπου 26 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν αυτήν τη στιγμή με σχιζοφρένεια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων. Οι πάσχοντες πεθαίνουν 15 έως 20 χρόνια πιο νωρίς από τους μη πάσχοντες, έχουν έξι έως επτά φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι άνεργοι σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, ενώ πολύ συχνά είναι άστεγοι. Το 50% από αυτούς επιχειρεί να αυτοκτονήσει και 5 έως 10% το πράττει. Η συγκεκριμένη νόσος είναι μία από τις 10 συχνότερες αιτίες αναπηρίας στον κόσμο και οι πάσχοντες συχνά είναι θύματα δολοφονίας.
Οι συγγενείς των ασθενών (σε ποσοστό 68% είναι οι γονείς τους) συχνά υποφέρουν από στρες, έχουν προβλήματα σωματικής υγείας, δεν φροντίζουν τον εαυτό τους (γιατί δεν έχουν τον χρόνο να το πράξουν) και η κύρια έγνοια τους είναι τι θα γίνει το παιδί τους όταν οι ίδιοι φύγουν από τη ζωή.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από σχιζοφρένεια ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία. Η πρόληψη μελλοντικών υποτροπών αποτελεί κρίσιμο στόχο της θεραπείας.
Άλλα ενδιαφέροντα θέματα που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο του συνεδρίου είναι: «Θεραπεία της σχιζοφρένειας στον γυναικείο πληθυσμό», «Η αντίληψη του χρόνου στη σχιζοφρένεια», «Οικογένειες με ένα μέλος τους με σχιζοφρένεια», «Ζώντας με τη σχιζοφρένεια όταν δεν είσαι σχιζοφρενής» και «Ζώντας με τη σχιζοφρένεια ως επαγγελματίας ψυχικής υγείας».
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου θα ψηφιστεί η «Διακήρυξη των Αθηνών για τη σχιζοφρένεια», στην οποία θα υποστηρίζεται η ανάγκη για πρόληψη και θεραπεία των ανθρώπων με σχιζοφρένεια και για προαγωγή της ψυχικής υγείας στον τομέα της σχιζοφρένειας.
Μεταξύ άλλων, στόχος της ψήφισης της διακήρυξης αποτελεί η υπογράμμιση της σχέσης κόστους- οφέλους στη θεραπεία και την πρόληψη της σχιζοφρένειας (συγκεκριμένα, η θεραπεία και η πρόληψη στοιχίζουν λιγότερο από τη μη θεραπεία και τη μη πρόληψη). Επίσης, θα επισημαίνονται οι δυνητικώς καταστροφικές συνέπειες της επιβολής περικοπών στις υπηρεσίες που εξυπηρετούν τους πάσχοντες από ψυχικά νοσήματα, δηλαδή τους ανθρώπους, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη για φροντίδα.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου «Ζώντας με τη Σχιζοφρένεια», θα φιλοξενηθεί, στην Αίγλη Ζαππείου, ο προσομοιωτής σχιζοφρένειας, Schizophrenia Bus.
Ο προσομοιωτής, χρησιμοποιώντας surround ήχο, βίντεο 3D και κίνηση, καθιστά δυνατό για τον επισκέπτη να βιώσει τις συνέπειες των ακουστικών και οπτικών ψευδαισθήσεων. Επιπλέον, κάθε διαδρομή μέσω του προσομοιωτή είναι μοναδική και προσαρμοσμένη στον επιμέρους επισκέπτη.
Με αυτόν τον τρόπο, μέσω της προσομοίωσης, οι επαγγελματίες υγείας, οι φροντιστές, οι οικογένειες και οι φίλοι των ατόμων με ψυχική νόσο, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στο συνέδριο, καθώς και δημοσιογράφοι του ιατρικού ρεπορτάζ, θα έχουν τη δυνατότητα να ζήσουν μία μοναδική βιωματική εμπειρία, ακολουθώντας τα βήματα ενός ατόμου με σχιζοφρένεια μέσα σε μια καθημερινότητα, όπου ακόμα και μια διαδρομή διάρκειας 15 λεπτών προς τον φούρνο μέσω ενός εμπορικού δρόμου παύει να αποτελεί μια απλή διαδικαστική υποχρέωση της ημέρας.
Το Δελτίο Τύπου.
Το θέμα αυτό είναι σημαντικό και επίκαιρο.
Είναι σημαντικό εξ? αιτίας των σοβαρών και οδυνηρών επιπτώσεων που συνεπάγεται αυτή η διαταραχή για την οικογένεια, τους φροντιστές, την κοινωνία αλλά κυρίως για τον ίδιο τον ασθενή. Μέτρο της οδύνης του ασθενούς είναι η αυτοκτονικότητα, μια πραγματικότητα που πολλοί θέλουν να αγνοούν.
Είναι επίσης επίκαιρο επειδή αυτή τη χρονική περίοδο διεθνώς αλλά και στη χώρα μας βρισκόμα στε σε μια φάση μετάβασης από την ασυλιακή στην κοινοτική φροντίδα. Η μετάβαση αυτή σε πολλές χώρες ακυρώθηκε ή επιβραδύνθηκε εξ? αιτίας της οικονομικής κρίσης. Πρέπει λοιπόν να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις της κρίσης στους ασθενείς με σχιζοφρένεια και τους συγγενείς τους και να κοινοποιηθούν τα αποτελέσματα στους αρμόδιους για τη λήψη αποφάσεων. Θα ήταν καταστροφικό αν αυτοί που «ζουν με τη Σχιζοφρένεια» εξακολουθήσουν να ζουν πίσω από τις βαρειές πόρτες του ασύλου ή (ακόμη χειρότερα) αν ξαναγυρίσουν σε αυτό.
Το θέμα «Ζώντας με τη Σχιζοφρένεια» μπορεί να προσεγγισθεί από διάφορες οπτικές. Ποιοι είναι αυτοί που ζουν με τη σχιζοφρένεια; Πρωτίστως είναι οι ίδιοι οι ασθενείς. Η βιωματική εμπειρία της σχιζοφρένειας είναι μια έντονη, μακρόχρονη και συχνά ανυπόφορη οδύνη που συνοδεύεται από μια αίσθηση κοινωνικής απομόνωσης εξ? αιτίας των προκαταλήψεων και των διακρίσεων που συνοδεύουν αυτή την πάθηση.
Πέρα όμως από τους ασθενείς, και οι οικογένειές τους ζουν και αυτές με τη σχιζοφρένεια. Το ίδιο ισχύει και για τους ψυχιάτρους και τους άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, τους υποστηρικτές, τους συνηγόρους και την κοινωνία στο σύνολό της.
Οι κοινωνικές επιπτώσεις της Σχιζοφρένειας είναι σοβαρές και εκπτύσσονται σε μεγάλο βάθος χρό νου. Η οικονομική παράμετρος των επιπτώσεων αυτών ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις κυβερνήσεις. Πράγματι, η αντιμετώπιση της Σχιζοφρένειας έχει κόστος, όμως ακόμη μεγαλύτερο κόστος έχει η μη αντιμετώπισή της και αυτό έχει καταδειχθεί από πολλές και αξιόπιστες μελέτες. Το ίδιο ισχύει και για τις προληπτικές παρεμβάσεις που ασφαλώς στοιχίζουν λιγότερο από τη θεραπεία και την αποκατάσταση.
Στόχος του Συνεδρίου μας είναι να εξετασθούν σε βάθος όλες αυτές οι προσεγγίσεις και να τονισθεί η σημασία της πάθησης αυτής για την κοινωνία, κυρίως όμως γι? αυτούς που πάσχουν από αυτή την πάθηση.
Ελπίζουμε ότι το Συνέδριό μας θα συμβάλει στην κατανόηση της εμπειρίας της Σχιζοφρένειας, σε μεγαλύτερη συμπάθεια προς τους ανθρώπους που τη βιώνουν και σε συνακόλουθη βελτίωση της στάσης και της πρακτικής μας για τους ασθενείς που πάσχουν από αυτή.
Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας ευχαριστεί την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία που και αυτή τη φορά συνεργάζεται μαζί της στη διοργάνωση του σημαντικού αυτού Συνεδρίου.