Νίκος Ι. Καραβέλος
Δικηγόρος-Συγγραφέας
Δηλώνω αμαθής.
Ένεκα αυτής της αμάθειάς μου, φαίνεται να μην κατανοώ και, συνεπώς, να παρεξηγώ τις σπουδαίες επιλογές της κυβέρνησης του κ. Τσίπρα στα εθνικά θέματα, όπως αυτές άρχισαν να ξετυλίγονται με την πρόσφατη «Συμφωνία των Πρεσπών», και έπεται συνέχεια.
Αντίθετα με εμένα τον αμαθή, κάποιοι σπουδαίοι, έχοντας πλήρως κατανοήσει, προφανώς, την σημασία της συμφωνίας αυτής, άλλοι μεν έχουν αναλάβει εργολαβικώς την υπεράσπιση του κ.Τσίπρα, αρθρογραφώντας στον τύπο, όπως ο δημοσιογράφος κ. Δημήτρης Ψαρράς (ο ΙΟΣ της πάλαι ποτέ κραταιάς Ελευθεροτυπίας), (εδώ) άλλοι δε αγεληδόν, με την μορφή που συνηθίζουν και προτιμούν οι «πνευματικοί» άνθρωποι, δηλαδή με σωρηδόν υπογραφές στήριξης του κυρίου πρωθυπουργού, καθώς και με πλαστογραφίες υπογραφών όπως αποκαλύπτεται στον τύπο (γιατί είναι πλαστογραφία όταν βάζει κανείς την υπογραφή άλλου χωρίς την εντολή ή έστω την έγκρισή του).
Εγώ ως δεδηλωμένος αμαθής, προσέτρεξα σε ειδικούς, μεταξύ των οποίων και στον αείμνηστο γλωσσολόγο Νικόλαο Π. Ανδριώτη και στο περισπούδαστο βιβλίο του «Το ομόσπονδο κράτος των Σκοπίων και η γλώσσα του». Αντιθέτως ο κ. Ψαρράς απαξίωσε παραχρήμα το βιβλίο αυτό ως προπαγανδιστικό, και μάλιστα με απαξιωτικούς για τον μεγάλο αυτό επιστήμονα υπαινιγμούς, χωρίς όμως να αναφερθεί σε κάποια αντίθετη επιστημονική άποψη, ούτως ώστε αυτός ο προνομιούχος ημιμαθής να φωτίσει κι εμένα τον εντελώς αμαθή, για το αν υπήρξε μακεδονική γλώσσα και εθνότητα. Σε αυτήν την δημοσιογραφική απρέπεια θα αναφερθώ στο επόμενο άρθρο μου.
Όπως είπα, δήλωσα αμαθής.
Γιατί πραγματικά δεν γνωρίζω. Εκείνοι όμως, αφού στηρίζουν την συμφωνία στο λεγόμενο «Μακεδονικό», σίγουρα θα γνωρίζουν. Και αφού είναι ανθρωπίνως αδύνατον να γνωρίζουν τα πάντα (μόνο το ΝΑΤΟ φημίζεται ως παντογνώστης), δεν μπορεί παρά να είναι ημιμαθείς.
Ένας καλός φίλος μού πρότεινε το παρόν άρθρο να αποτελέσει αφετηρία για έναν γόνιμο και καλόπιστο διάλογο. Μ’ αυτά τα δεδομένα όμως δεν μπορεί να είναι παρά ένας διάλογος ανάμεσα σε έναν αμαθή και σε ημιμαθείς.
Είναι δυνατόν να υπάρξει τέτοιος διάλογος;
Συνήθως, οι αμαθείς αναγνωρίζουμε τις ελλείψεις μας και προσπαθούμε να μάθουμε, αποφεύγοντας να μιλάμε πολύ για πράγματα που αγνοούμε. Πάντως, έχουμε ανεπτυγμένη την ικανότητα να αναγνωριζόμαστε μεταξύ μας και βεβαίως να παίρνουμε χαμπάρι αμέσως τους ημιμαθείς.
Σε αυτό μας βοηθούν και οι ίδιοι, που τους διακρίνει η πεποίθηση ότι γνωρίζουν τα πάντα. Τους χαρακτηρίζει ακόμα μια οκνηρία προς το μανθάνειν, καθώς και η προσιδιάζουσα στο είδος τους «άγνοια κινδύνου».
Μία ακόμα σημαντική διαφορά ανάμεσα στον αμαθή και τον ημιμαθή είναι ότι ο πρώτος, λόγω της αμαθείας του και συνεπώς της φυσικής του συστολής, διστάζει να βγει μπροστά. Γιατί έχει ήδη συνομολογήσει την αμάθειά του, ομολογώντας την αγάπη του προς την μάθηση. Γι’ αυτό ο κόσμος δεν τον εμπιστεύεται. Ο δεύτερος όμως δεν έχει κανέναν δισταγμό, γιατί πιστεύει πως τα ξέρει όλα. Αυτό μεταδίδεται αστραπιαία και στον κόσμο, που μετά χαράς τον αναγορεύει σε ηγέτη του. Έτσι εξηγείται το φαινομενικά παράδοξο να ηγούνται συνήθως οι ημιμαθείς.
Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό στοιχείο των ημιμαθών είναι η τάση τους να καταπιάνονται και να ακουμπούν τα πάντα. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι οι ημιμαθείς μοιάζουν με τις κοινές μύγες. Τόσο αυτοί όσο και τα γνωστά μας έντομα δύνανται με την ίδια ευκολία να αφοδεύσουν τόσο σε ακαθαρσίες όσο και σ’ ένα γλυπτό του Ροντέν ή στον πάπυρο της Οξυρύγχου.
Ο αμαθής, τέλος, συνηθίζει να ασκείται συνεχώς στην πράξη, αφού η μόρφωση είναι σαν τις πολεμικές τέχνες. Αυτά που έμαθες, στον δρόμο κρίνονται. Ο ίδιος φροντίζει να μαθαίνει λίγα, εκείνα μόνο που μπορεί να συγκρατήσει η ψυχή του κι όσα τον βοηθούν να αγωνίζεται. Μόνο εκείνα που του δίνουν την δυνατότητα να συνεχίσει να μαθαίνει ακατάπαυστα, ώστε τελειώνοντας την ζωή του να έχει ήδη συνειδητοποιήσει ότι δεν έμαθε τίποτα. Να έχει μάθει μόνο ότι ταξίδεψε ή ότι εξεστράτευσε μόνο για να κατακτήσει μια λέξη. Γιατί όπως είπε κάποτε ο Άγγλος ποιητής και φιλόσοφος Samuel Taylor Coleridge (21 October 1772 – 25 July 1834):
«η ιστορία μιας λέξης είναι κάποτε σπουδαιότερη από την ιστορία μιας εκστρατείας».
Ο αμαθής έχει το προνόμιο να πεθαίνει διψασμένος, γιατί δεν χορταίνεις ποτέ το νερό και την γνώση.
Ο αγαπητός μου φίλος μου ζήτησε το άρθρο μου να είναι μία αφορμή, ενός γόνιμου και καλόπιστου διαλόγου.
Όμως, όπως έλεγε ο Μάρκος Αυρήλιος, ο άνθρωπος αξίζει όσο τα πράγματα με τα οποία ασχολείται.
Κατόπιν αυτού, θεωρώ ότι ένας διάλογος ανάμεσα σε έναν αμαθή και έναν ημιμαθή είναι δύσκολος έως αδύνατος.
Το μόνο που υπάρχει ανάμεσά τους δεν μπορεί παρά να είναι ο πόλεμος.
Εγώ δήλωσα αμαθής.
Μία δήλωση όμως δεν αρκεί, η ζωή θα δείξει και η πορεία, εάν πράγματι στο τέλος θα έχω την τύχη να παραμένω ανάμεσα στους αμαθείς.
