Η Παχυσαρκία είναι η πάθηση που προκαλείται από υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα. Έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία, οδηγώντας σε μείωση του προσδόκιμου ζωής και αυξημένα προβλήματα υγείας.

Ένας απλός τρόπος εκτίμησης της παχυσαρκίας είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), που εκφράζει το πηλίκο του σωματικού βάρους σε κιλά προς το τετράγωνο τους ύψους σε μέτρα.

Ένα άτομο χαρακτηρίζεται λιποβαρές με ΔΜΣ < 18,5, φυσιολογικό με 18,5-25,0, υπέρβαρο με 25-30 και παχύσαρκο με ΔΜΣ > 30 (30-35 στάδιο I, 35-40 στάδιο II, > 40 στάδιο III).

Σύμφωνα με την WOF, το 2014 το 39% του παγκόσμιου πληθυσμού ήταν υπέρβαρο και το 13% παχύσαρκο, ενώ η συχνότητα της παχυσαρκίας έχει διπλασιαστεί από το 1980. Ωστόσο, πιο ανησυχητική είναι η παχυσαρκία των παιδιών, η οποία επίσης βαίνει αυξανόμενη.

Στη χώρα μας, σύμφωνα με την Πανελλήνια επιδημιολογική μελέτη που έγινε το 2003 από την Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας (ΕΙΕΠ) σε δείγμα 17.341 ενηλίκων και 18.055 παιδιών και εφήβων, διαπιστώθηκε ότι το 21,9% των ενηλίκων ήταν παχύσαρκοι και το 57,1% υπέρβαροι. Ταυτόχρονα, παρατηρήθηκε συνεχής και σταθερή αύξηση της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας, σε ποσοστά που κυμαίνονται από 7,2% έως 20,7%.

Οι Έλληνες τείνουν να μην αντιμετωπίζουν την παχυσαρκία ως ασθένεια, παρά τα αυξημένα ποσοστά της στη χώρα, και πολλοί θεωρούν ότι πρόκειται για ένα προσωρινό πρόβλημα το οποίο λύνεται με δίαιτα. Επιπλέον, σε έρευνα της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας (ΕΙΕΠ), που πραγματοποιήθηκε στο διάστημα μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου 2019, καταγράφηκε μια αισθητή έλλειψη γνώσης αναφορικά με τις ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία, ενώ επιβεβαιώθηκε το γεγονός, ότι οι παχύσαρκοι άνθρωποι επηρεάζονται σημαντικά στην καθημερινότητά τους λόγω του προβλήματος με το βάρος τους.

Όπως τόνισε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας, ο Ευθύμιος Καπάνταης, πρόεδρος της ΕΙΕΠ, «υπάρχει επείγουσα ανάγκη να γίνει ευρύτερα αντιληπτό γιατί η παχυσαρκία είναι μια νόσος και ποιες είναι οι αιτίες και οι συνέπειές της».

Όσον αφορά στον τρόπο αντιμετώπισης του υπερβάλλοντος βάρους, σύμφωνα με την έρευνα, το 68% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι είναι ενάντια στην ιατρική θεραπεία, κυρίως λόγω πιθανών παρενεργειών, καθώς και επειδή δηλώνουν αντίθετοι στη φαρμακευτική αγωγή γενικά. Αντιθέτως, το 88% απάντησε πως αναγνωρίζει τη σωστή διατροφή και τη σωματική άσκηση ως τις καλύτερες μεθόδους απώλειας βάρους.

Τα παραπάνω ευρήματα σχολίασε ο Γεώργιος Βαλσαμάκης, μέλος ΔΣ της ΕΙΕΠ. «Το αντικείμενο της παχυσαρκίας ως μέρος της ιατρικής κατάρτισης καταλαμβάνει πολύ λίγο χώρο και θα έπρεπε να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες στην κατανόηση της παχυσαρκίας από τους επαγγελματίες υγείας και στις ολοκληρωμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις που μπορούν να παρασχεθούν ως μέρος της ιατρικής φροντίδας προς τους ασθενείς».

Από την πλευρά του ο κ. Καπάνταης πρόσθεσε, πως «οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να κάνουν τη διαφορά με την καλύτερη ενημέρωσή τους για τη νόσο και καταβάλλοντας προσπάθειες για την αντιμετώπιση των αναγκών και των ανησυχιών των ασθενών».

Η στενή σχέση μεταξύ του COVID-19 και της παχυσαρκίας αποτελεί για τον Διεθνή Οργανισμό Παχυσαρκίας μια ευκαιρία για άμεση συλλογική δράση στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Μία πρόσκληση για ένα καλύτερο και πιο υγιές μέλλον. Τα μέτρα που ελήφθησαν διεθνώς για τον περιορισμό της πανδημίας οδήγησαν σε αλλαγές στη διατροφή, τα επίπεδα σωματικής άσκησης, καθώς και σε επιδείνωση της ψυχικής υγείας, αιτίες που αυξάνουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας και άλλων μη μεταδοτικών ασθενειών, αναφέρει η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας (ΕΙΕΠ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας, στις 4 Μαρτίου, με κεντρικό μήνυμα «Every BODY Needs Everybody».

Σύμφωνα με την ΕΙΕΠ, η παχυσαρκία αποτελεί πλέον έναν από τους σοβαρότερους παράγοντες επιπλοκών και θνητότητας της νόσου Covid-19. Τα συνεχώς αυξανόμενα ανησυχητικά δεδομένα για τη σχέση μεταξύ του Covid-19 και της υποκείμενης πανδημίας παχυσαρκίας, αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεση κινητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας.

• Tα άτομα που νοσούν από παχυσαρκία να συμπεριληφθούν στις ομάδες που έχουν προτεραιότητα για εμβολιασμό έναντι της νόσου Covid-19.
• Επάνδρωση του συστήματος υγείας με προσωπικό εκπαιδευμένο στη διαχείριση παχύσαρκων ασθενών, με γνώση στην πολυπλοκότητα της νόσου και στις ανάγκες φροντίδας τους.
• Εξοπλισμός του συστήματος υγείας με υποδομές ικανών προδιαγραφών για τη διαχείριση των προβλημάτων υγείας των παχύσαρκων συνανθρώπων μας.

«Η άμεση μαζική κινητοποίηση σε όλα τα επίπεδα πρόληψης και αντιμετώπισης της παχυσαρκίας αποτελεί τη σημαντικότερη επένδυση για το σύστημα υγείας, υπολογίζοντας τη συχνότητά της και τις επιπτώσεις της στην ατομική και δημόσια υγεία», αναφέρει ο Χρήστος Γαλανάκης, Γενικός/ Οικογενειακός γιατρός, μέλος του Δ.Σ. της ΕΙΕΠ και συμπληρώνει: «Σε αυτή την προσπάθεια είμαστε όλοι απαραίτητοι, ως υγειονομικοί και ως σύστημα υγείας, ως οικογένεια και ως εκπαιδευτικό σύστημα και ως πολίτες μέλη μιας ευσυνείδητης και ευαισθητοποιημένης κοινωνίας και πολιτείας».

Η Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας αποτελεί σημείο αναφοράς για τοπικές, εθνικές και διεθνείς δράσεις στην υποστήριξη των ανθρώπων με παχυσαρκία. Μέσα από το πρίσμα του φετινού μηνύματος, η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας κρίνει απαραίτητο να γίνει κατανοητό ότι η παχυσαρκία δεν είναι επιλογή τρόπου ζωής. Είναι χρόνια νόσος που απαιτεί θεραπεία και υπάρχει ανάγκη για εκπαίδευση και εξειδίκευση στην παχυσαρκία.