Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης σήμερα...
Σήμερα 21 Μαρτίου 2022 είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, η οποία μάλιστα γιορτάζεται κάθε χρόνο την 21η Μαρτίου. Κάτι που ενδεχομένως να μην είναι και τόσο γνωστό είναι πως η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης οφείλει την ύπαρξή της στον Έλληνα ποιητή Μιχαήλ Μήτρα.
Συγκεκριμένα, το φθινόπωρο του 1997 ο Μιχαήλ Μήτρας πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη μέρα γι’ αυτό, κάτι που πραγματοποιήθηκε. Άλλωστε, η εισήγηση του ποιητή έφτασε με επιστολή στα χέρια του ποιητή και μελετητή της ποίησης, Κώστα Στεργιόπουλου, που εκείνη τη χρονιά εκτελούσε χρέη Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων.
Ωστόσο, η επιλογή της 21ης Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρας Ποίησης δεν έγινε ούτε από τον Μιχαήλ Μήτρα ούτε από τον Κώστα Στεργιόπουλο. Η επιλογή έγινε από την ποιήτρια Λύντια Στεφάνου, αφού πρόκειται για την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που όπως υποστήριξε η γνωστή ποιήτρια, συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, συνδυάζει το φωτεινό της πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους.
Έτσι, ένα χρόνο μετά την πρώτη συζήτηση που ξεκίνησε με μια σκέψη του Μιχαήλ Μήτρα, η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998 στο παλιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά. Ο εορτασμός προετοιμάστηκε με ελάχιστα έξοδα και πολλή εθελοντική δουλειά, αλλά στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία και είχε μεγάλη απήχηση.
Μετά την μεγάλη επιτυχία που είχε ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, το επόμενο έτος ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός που ήταν ο πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Άλλωστε, ήδη είχε θεμελιωθεί η 21η Ιουνίου ως Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής και στα πρότυπα αυτής της ημέρας ο Βασίλης Βασιλικός πρότεινε το 1999 να καθιερωθεί και η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Την συγκεκριμένη εισήγηση υποστήριξα οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου με την ελληνική πρόταση να υπερψηφίζεται.
Έτσι, φτάσαμε στον Οκτώβριο του 1999, όταν και έλαβε χώρα η Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι με την 21η Μαρτίου να ανακηρύσσεται ως η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης.
Μάλιστα, η σκέψη που «κρυβόταν» πίσω από την απόφαση της καθιέρωσης της συγκεκριμένης ημέρας ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:
«Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη, αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της. Οι πολύ δημοφιλείς ποιητικές αναγνώσεις μπορεί να συμβάλουν σε μια επιστροφή στην προφορικότητα και στην κοινωνικοποίηση του ζωντανού θεάματος και οι εορτασμοί μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την ενίσχυση των δεσμών της ποίησης με τις άλλες τέχνες και τη φιλοσοφία, ώστε να επαναπροσδιοριστεί η φράση του Ντελακρουά “Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση”».
Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 2022: Το μήνυμα της Γενικής Διευθύντριας της UNESCO
Πίσω στον Οκτώβριο του 1999, όταν και αποφασίστηκε η καθιέρωση της ημέρας, βασικός στόχος της ήταν η υποστήριξη της γλωσσικής διαφορετικότητας μέσω της ποιητικής έκφρασης. Παράλληλα, στόχος ήταν να δοθεί η ευκαιρία σε γλώσσες που «κινδυεύουν» να εξαφανιστούν να ακουστούν περισσότερο.
Και επειδή ποίηση χωρίς ποιητές δεν υφίσταται, η συγκεκριμένη ημέρα αποτελεί ημέρα κατά την οποία τιμώνται οι ποιητές και οι ποιήτριες παγκοσμίως, ενώ παράλληλα προωθείται η γραφή, η ανάγνωση και η διδασκαλία της ποίησης, η συνύπαρξή της με άλλες τέχνες όπως το θέατρο και η μουσική, και φυσικά γίνεται συστηματική προσπάθεια να προβληθεί περισσότερο η ποίηση στα ΜΜΕ.
Η Audrey Azoulay, Γενική Διευθύντρια της UNESCO, έστειλε το δικό της μήνυμα λέγοντας για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 2022 λέγοντας:
«Ταξινομημένη με λέξεις, χρωματισμένη με εικόνες, γραμμένη στο σωστό μέτρο- η δύναμη της ποίησης δεν έχει «ταίρι». Ως μια οικεία μορφή έκφρασης που ανοίγει πόρτες στους άλλους, η ποίηση εμπλουτίζει τον διάλογο που καταλύει όλη την ανθρώπινη πρόοδο και είναι πιο απαραίτητος από πάντα σε ταραγμένους καιρούς».
Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 2022: Ακολουθεί ένα ποίημα του εμπνευστή της ημέρας, Μιχαήλ Μήτρα…
ΑΣΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ 3
τα αυτοκίνητα στη λεωφόρο
οι πεζοί που αργοπορούν
καθώς τα φώτα εναλλάσσονται
τα αυτοκίνητα αργοπορούν
οι πεζοί καθώς εναλλάσσονται
τα φώτα στη λεωφόρο
τα αυτοκίνητα εναλλάσσονται
οι πεζοί καθώς αργοπορούν
και τα φώτα εναλλάσσονται
τα αυτοκίνητα στη λεωφόρο
οι πεζοί καθώς αργοπορούν
τα φώτα στη λεωφόρο καθώς
εναλλάσσονται αυτοκίνητα πεζοί φώτα
